Το Κουκούλι Ζαγορίου.

Το Κουκούλι  είναι ένα ακόμη από τα 46 χωριά του Ζαγορίου. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τύμφης, απέχει 38 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα και έχει υψόμετρο 870 μέτρα στο μεσοχώρι. Από την 1-1-2011 θα αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του νέου Δήμου Ζαγορίου.
Σαν οικισμός συγκροτήθηκε πριν από το 1430 μ.Χ. και είναι κτισμένο με βάση την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του Ζαγορίου. Το όνομα ίσως το πήρε από τις πολύ μεγάλες πέτρες ( = κουκούλες, λατ.Cuculla = καλύπτρα) που υπάρχουν στην περιοχή.

Είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά του Ζαγορίου. Στο εσωτερικό της κεντρικής εκκλησίας του χωριού αναφέρει ότι κτίστηκε για δεύτερη φορά το έτος 1630. Άρα η αρχική της κτίση πρέπει να ανάγεται πάρα πολλά χρόνια πριν. Με την συγκρότησή του ως οικισμού, προσχώρησαν σ΄ αυτό και οικογένειες των γειτονικών χωριών Τσέρνιτσα, Πετούρνα και Σελιό τα οποία για διαφόρους λόγους διαλύθηκαν.
Ο 18ος και ο 19ος αιώνας ήταν η πιο δημιουργική περίοδος για το Κουκούλι και τότε ήταν που γνώρισε μεγάλη οικονομική και πνευματική ανάπτυξη.
Με την οικονομική άνθιση που γνώρισε την περίοδο αυτή, λόγω της εισροής χρημάτων από τους ξενιτεμένους Κουκουλιώτες, κτίστηκαν τα σπουδαία κτήρια που βλέπουμε σήμερα: η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, το παλιό σχολείο, οι βρύσες, τα γεφύρια και τα αρχοντικά.
Μετά το 1950, αρχίζει και για το Κουκούλι, όπως και για όλα τα Ζαγοροχώρια, η φθίνουσα πορεία. Οι κάτοικοι του χωριού μεταναστεύουν είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό για να βρούν μια καλύτερη ζωή.

 Σήμερα το Κουκούλι μπορεί να μην έχει πολλούς κατοίκους αλλά είναι ένα από τα γραφικότερα χωριά του Ζαγορίου. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει στα καλντερίμια του, να επισκεφθεί το Μουσείο του Κ. Λαζαρίδη, για το οποίο ήδη έχουμε αναφερθεί, να θαυμάσει τα πετρόκτιστα σπίτια του και όλα τα άλλα αξιοθέατα του χωριού όπως τον ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, το αρχοντικό του Πλακίδα, το παλιό σχολείο και τις βρύσες του χωριού. Να σημειώσουμε εδώ ότι στο Κουκούλι ανήκουν τρία από τα ομορφότερα πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου, τα οποία βρίσκονται γύρω από το χωριό, σε διάφορα σημεία του ποταμού Βίκου και αυτά είναι του Νούτσου ή Κόκκορου, το Καλογερικό ή Πλακίδα και του Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη.

Τέλος δεν θα πρέπει να παραλείψουμε ότι το Κουκούλι αποτελεί την αφετηρία μίας από τις τρεις  «Σκάλες» (πέτρινα μονοπάτια με αναβαθμίδες) που υπάρχουν σήμερα στο Ζαγόρι και είναι αυτή που οδηγεί στο γειτονικό χωριό των Κήπων. Η διαδρομή γίνεται με τα πόδια και είναι σχετικά εύκολη. Ενδείκνυται και για αρχάριους πεζοπόρους.
Σε τυχόν επίσκεψή σας λοιπόν στο Ζαγόρι, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε και το γραφικότατο Κουκούλι.

Σημείωση: Ως βασική πηγή για τις πληροφορίες που σας δίνουμε χρησιμοποιήσαμε την ιστοσελίδα www.koukouli-zagoriou.gr, στην οποία μπορείτε να βρείτε πολλές πληροφορίες για το συγκεκριμένο χωριό. 
Οι φωτογραφίες είναι από προσωπικό αρχείο.