ΠΕΤΡΙΝΗ ΑΡΧΟΝΤΙΑ

Το Ζαγόρι, ο "τόπος πίσω από το βουνό" δηλαδή, είναι μία ορεινή περιοχή του Ν. Ιωαννίνων με έντονο φυσικό ανάγλυφο, ψηλά βουνά, πολλά ποτάμια, δάση, πέτρινα γεφύρια, ένα βαθύ φαράγγι και 46 παραδοσιακά χωριουδάκια. Το πιο πολυπληθές από αυτά είναι το Τσεπέλοβο, που είναι και η έδρα του Δήμου Τύμφης που στεγάζεται σε ένα όμορφο παραδοσιακό κτίριο στην κεντρική πλατεία. Απέχει 50 χλμ. από τα Γιάννενα και είναι χτισμένο στα 1.080 μ. υψόμετρο στις νότιες πλαγιές του όρους Τύμφη ή Γκαμήλα (2.497 μ.). Η θέα του χωριού, με τη χιονισμένη κορυφή Τσούκα Ρόσσα από πάνω του, από το δρόμο που έρχεται από τα Γιάννενα, είναι εντυπωσιακή. Εδώ γεννήθηκαν ο Φιλικός Κωνσταντίνος Ράδος, ο ποιητής Ιωάννης Βηλαράς, η ηθοποιός Μαρίκα Κοτοπούλη, ο ηθοποιός Δημήτρης Μυράτ κ.ά. Περπατώντας στα γραφικά καλντερίμια του χωριού θα 

παρατηρήσουμε ότι τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά σπίτια του διαφέρουν λίγο από τα υπόλοιπα του Ζαγορίου, αφού εκτός από τη λαξεμένη πέτρα χρησιμοποιείται πολύ και το ξύλο, το οποίο ανέκαθεν ήταν πηγή πλούτου για την περιοχή. Άλλωστε γύρω από το χωριό βρίσκονται άφθονα ξυλουργεία, πριονιστήρια, αποθήκες ξυλείας κλπ. Στην πλατεία επίσης θα βρούμε και το ναό του Αγ. Νικολάου με το πανύψηλο πέτρινο εξάγωνο καμπαναριό.

Βγαίνουμε από το Τσεπέλοβο, με κατεύθυνση το Καπέσοβο. Στα αριστερά μας βρίσκεται η μικρή χαράδρα του Βικάκη (άλλη είναι η χαράδρα του Βίκου), μέσα στην οποία φωλιάζει η Μονή Ρογκοβού. Χτίστηκε από την Πουλχερία, αδελφή του αυτοκράτορα Ρωμανού Αργυρού, γύρω στα 1028 - 1034, αλλά καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε το 1783 από τον Νούτσο Κοντοδήμο. Διατηρεί περίφημη αρχιτεκτονική και κελιά για τους προσκυνητές. Αναλυτική περιγραφή εδώ.

Ο ξενώνας Αρχοντικό Τζούφη

Συνεχίζοντας θα συναντήσουμε μία πινακίδα που γράφει "Σκάλα Βραδέτου" Στην ουσία πρόκειται για ένα πέτρινο μονοπάτι με σκαλάκια και προστατευτικό τοιχείο, που διασχίζει τη ρεματιά που έχουμε μπροστά μας ενώνοντας το Καπέσοβο με το Βραδέτο. Είναι άγνωστο ποιος ακριβώς χρηματοδότησε αυτό το έργο και πότε. Έχει μήκος 1.500 μ, υψομετρική διαφορά 250 μ, περίπου 1.200 σκαλοπάτια, 2 πέτρινα γεφυράκια και η πεζοπορία από το ένα χωριό στο άλλο μέσω της Σκάλας διαρκεί μία ώρα. Θεωρείται το ωραιότερο πετρόκτιστο μονοπάτι στα Ζαγοροχώρια.

Μπαίνουμε τώρα στο Καπέσοβο, όπου τα πάντα είναι από πέτρα, σπίτια, τοίχοι, σκεπές, δρόμοι, καλντερίμια, εκκλησίες, ξενώνες, βρύσες, σκάλες, πεζούλια κλπ. Στο θαυμάσιο λαογραφικό μουσείο που στεγάζεται από το 1995 στην Πασχάλειο Σχολή (κτίριο του 1861) σώζοναι μεταξύ άλλων ένα από τα σπανιότατα πρωτότυπα της περίφημης Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, η Παιδική Εικονολογία (ένα 12τομο έργο που εκδόθηκε στη Βιέννη το 1812) και ένα ογκώδες λεξικό του 1627 που αριθμεί 1884 σελίδες και μεταφράζει σε 11 γλώσσες! Αξίζει μία στάση στο λιλιπούτειο μαγαζάκι "Η Στέρνα" της Έλλης και της Γιάννας Παπαγεωργίου, όπου μέσα σε ένα χώρο διαστάσεων 3Χ3 μέτρων τα δύο κορίτσια πωλούν γλυκά κουταλιού, λικέρ, χειροποίητες μαρμελάδες, κομπολόγια, πετιμέζι, κυδωνόπαστο, μπισκότα με ταχίνι, σκουλαρίκια, κολιέ, αποξηραμένα μανιτάρια, μέλι, αρωματικά βότανα, γκλίτσες, τραχανά, λυχνάρια και άλλα παραδοσιακά ενώ αν θέλεις μπορείς να καθίσεις να σου σερβίρουν καφέ ή τσάι ή ακόμη και τσίπουρο με μεζέ. Στο κέντρο δε του μαγαζιού δεσπόζει μία μαρμάρινη στέρνα (βαθύ πηγάδι με νερό) του 1848!

Παίρνουμε τώρα το δρόμο που θα μας βγάλει στο Βραδέτο, το λεγόμενο και "μπαλκόνι του Ζαγορίου" αφού είναι χτισμένο στα 1.340 μ. υψόμετρο, το μεαγλύτερο μεταξύ όλων των άλλων χωριών. Απέχει 9 χλμ. από τον κεντρικό δρόμο που συνδέει το Καπέσοβο με το Τσεπέλοβο. Για να φτάσουμε όμως εκεί πρώτα περνάμε από τη θέση "Μπελόη" (όπου οπωσδήποτε θα σταματήσουμε για να θαυμάσουμε τη θέα στο Φαράγγι του Βίκου, κατόπιν έναν αυχένα στα 1.500 μ. και μετά κατηφορίζουμε μέχρι το χωριό.

ΠΗΓΗ: partetavouna.blogspot.com