Με 22 τετρακίνητα Ford Ranger, Kuga και Maverick, οργώσαμε την Πίνδο και τις περιοχές από τον Όρλιακα, την Τύμφη, μέχρι και το Σμόλικα στην περιοχή της Κόνιτσας. Μαζί με τη γνωστή παρέα περιπέτειας της Βροχίδης- Χατζής A.E.. διανύσαμε 650 χιλιόμετρα σε ένα διήμερο.
Οι χειμωνιάτικες για την εποχή καιρικές συνθήκες έκαναν ακόμη πιο «δυνατή» την εμπειρία των πληρωμάτων. Τα 22 τετρακίνητα Ford (Kuga, Maverick & Ranger) τα κατάφεραν περίφημα σε κάθε εδαφική απαίτηση, επιβεβαιώνοντας και την εμπειρία των οδηγών τους. Πανέμορφες περιοχές, κυριολεκτικά «πνιγμένες» στο έλατο, κάθετα ρέματα στους δασικούς δρόμους γεμάτα από νερό, λάσπη και ομίχλη, συνέθεσαν ένα υπέροχο σκηνικό.
Η Βοβούσα
Κυριολεκτικά χωμένη κάτω από τον αυχένα της «Τίζας», απλώνεται στις δύο όχθες του Αώου. Η Βοβούσα έχει στην «καρδιά» της ένα από τα ωραιότερα μονότοξα πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου, το οποίο κτίστηκε το 1748 από τον Αλέξη Μήσιο. Η περιοχή γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά την περίοδο της αυτονομίας του Ζαγορίου στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Τα πρώτα στοιχεία για τον πληθυσμό της Βοβούσας υπάρχουν από το 1801, όταν η πανούκλα χτύπησε την περιοχή με εκατοντάδες νεκρούς. Κατά την απογραφή τιτ 1817 υπήρχαν 2.500 κάτοικοι. Την ίδια χρονιά ληστρικές επιθέσεις Αλβανών αναγκάζουν περισσότερες από 120 οικογένειες σε φυγή. Έτσι, από το 1824 έως το 1831, οι ληστρικές επιδρομές αφήνουν τη Βοβούσα χωριό «φάντασμα». Μετά την απελευθέρωση του 1913, η Βοβούσα ακολουθεί μια ήρεμη πορεία έως το 1940. Το 1943 καίγεται από τους Γερμανούς και διασώζεται μόνο η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, του πιο αξιόλογου σημερινού μνημείου του χωριού. Ξαναζωντανεύει στα τέλη της δεκαετίας του ’50, όπου οι λιγοστές οικογένειες που επιστρέφουν μέσα από δύσκολες συνθήκες, ασχολούνται με την υλοτομία και την κτηνοτροφία. Σήμερα, η βασική απασχόληση των 167 κατοίκων είναι η υλοτομία μέσω του Δασικού Συνεταιρισμού. Επίσης, λειτουργούν κάποιες βιοτεχνίες κατεργασίας ξυλείας στη θέση «Πριόνια», παράγοντας κυρίως οικοδομική ξυλεία.
Η Βάλια Κάλντα
Η Βοβούσα βρίσκεται κυριολεκτικά δίπλα στον Εθνικό Δρυμό της Βάλιας Κάλντα. Το Εθνικό Πάρκο της Πίνδου ιδρύθηκε το 1966για να προστατευθούν τα αιωνόβια ρόμπολα και η μαύρη πεύκη, μερικά εκ των οποίων έχουν ηλικία πάνω από 300 χρόνια! Καταλαμβάνει έκταση 33.000 στρεμμάτων και το 1987 συμπεριλήφθηκε στο παγκόσμιο κατάλογο των 12 πιο σημαντικών περιοχών για προστασία, λόγω του ξεχωριστού μικροκλίματος. Το Πάρκο περιλαμβάνει ορμητικά ρέματα, δρακολίμνες, σπάνια είδη φυτών και σημαντική πανίδα με αγριογούρουνα, ζαρκάδια, λαγούς, λύκους, σκίουρους, αγριόγατες, ασβούς, αλλά και αμφίβια όπως η σαλαμάνδρα. Στην Πίνδο ζει και το μεγαλύτερο θηλαστικό της Ελλάδας, η περίφημη αρκούδα. Σήμερα υπάρχουν στη χώρα μας περίπου 110-120 αρκούδες στα βουνά της Πίνδου και της Ροδόπης. Ωστόσο, κινδυνεύουν υπό εξαφάνιση και γι’ αυτό έχουν κηρυχθεί προστατευμένο είδος.
Ηλιοχώρι
Το Ηλιοχώρι είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων του δήμου Τύμφης. Βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της Τύμφης, 70 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, χτισμένο σε υψόμετρο 900 μέτρων. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Ντομπρίνοβο ή Δομβρίνοβο. Η περίοδος που ανοικοδομήθηκε ο οικισμός δεν είναι γνωστή με ακρίβεια. Κατά τον 14ο αιώνα ιδρύθηκε μοναστήρι στην περιοχή από Κρητικούς μοναχούς. Κατά την Τουρκοκρατία, το χωρίο αναφέρεται ως μεγάλο και ανεπτυγμένο. Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κάηκε από τους Γερμανούς και έκτοτε ο πληθυσμός του συρρικνώθηκε πολύ. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει πλέον 40 κατοίκους.
Βρυσοχώρι
Το Βρυσοχώρι είναι ένα ορεινό βλαχόφωνο χωριό, κτισμένο σε ένα καταπράσινο τοπίο με πλούσια βλάστηση, τρεχούμενα νερά και απέραντα δάση, που σήμερα αποτελούν μέρος του Εθνικού Δρυμού της Βόρειας Πίνδου. Νοτιοδυτικά υψώνονται οι πανέμορφες κορυφές της Τσούκα-Ρόσιας και της Γκαμήλας, ενώ σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το χωριό και προς τα βόρεια κυλά ορμητικά τα νερά του ο Αώος ποταμός. Πότε κτίστηκε ο οικισμός κανείς δεν ξέρει. Αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ το 1295 και η παλιά βλάχικη ονομασία ήταν «Λιασίντσα», ωστόσο, επικράτησε η εξελληνισμένη ονομασία «Λεσινίτσα». Βρυσοχώρι ονομάστηκε το 1927. Σήμερα αποτελεί Δ.Δ. του Δήμου Τύμφης με έδρα το Τσεπέλοβο του Κεντρικού Ζαγορίου. Απέχει από τα Ιωάννινα 75 χιλιόμετρα, ενώ η πρόσβαση είναι εύκολη και από τα Γρεβενά., μέσω Βασιλίτσας.
Από τις αρχές του 18ου αιώνα και το 19ο αιώνα, το χωριό παρουσίασε μεγάλη ανάπτυξη και οικονομική ακμή που συνεχίστηκε έως και τοις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ αριθμούσε σταθερά πάνω από 1.600 κατοίκους, που σε ορισμένες χρονικές περιόδους έφτασαν και του 1.800. τότε ξεκίνησε ένα μεταναστευτικό ρεύμα με προορισμό μέρη περισσότερο εύφορα και φιλόξενα, όπως την Κωνσταντινούπολη, την Ανατολική Θράκη κ.λπ. και οι Βρυσοχωρίτες ασχολήθηκαν κατά κύριο λόγο με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις. Πολλοί πλούτισαν, κανείς όμως δεν ξέχασε τη γενέθλια γη. Με χρήματα που έστειλαν και την προσωπική εργασία των κατοίκων κτίστηκαν και συντηρηθήκαν ωραιότατες εκκλησίες και πέτρινα γεφύρια, στρώθηκαν καλντερίμια, λειτούργησαν σχολεία και έγινα πολλά κοινωφελή έργα που χαιρόμαστε όλοι μας ως και σήμερα. Αλλά και στους αγώνες του Έθνους δεν υστέρησαν οι Βρυσοχωρίτες. Σε όλες τις προκλήσεις έδεσαν σθεναρά το «παρών», χύνοντας άφθονο αίμα. Το 1940, το Βρυσοχώρι είχε μεταβληθεί σε νευραλγικό κέντρο των ελληνικών δυνάμεων που μάχονταν κατά των Ιταλών και οι Βρυσοχωρίτισσες ήταν οι πρώτες γυναίκες που ζαλικώθηκαν τα πυρομαχικά για να τα μεταφέρουν σε απόκρημνες χαράδρες και απάτητες βουνοκορφές. Τα γεγονότα αυτής της ταραγμένης δεκαετίας έπληξαν το Βρυσοχώρι και το χωριό κινδύνευσε με ολοκληρωτική καταστροφή.
Πάδες
Οι πρώτοι κάτοικοι των Πάδων ήρθαν από το συνοικισμό «Κοτσιανάδες» της περιοχής Γυφτόκαμπου Ηπείρου (απέναντι από το Σκαμνέλι) και εγκαταστάθηκαν στην τοποθεσία Κιάτρα Ντριγάλου και στις Κρανιές, απ’ όπου και έφυγαν νωρίς λόγω του αφιλόξενου της περιοχής (πολλά φίδια). Από εκεί μια ομάδα προχώρησε προς το σημερινό κάτω μαχαλά όπου και έχτισε την εκκλησία της Παναγίας, ενώ οι υπόλοιποι μετακινήθηκαν σχετικά ψηλότερα από το σημερινό χωριό. Πρέπει να σημειωθεί ότι μεταξύ των δύο οικισμών μεσολαβούσε δασική έκταση, η οποία σταδιακά χρησιμοποιήθηκε για να χτιστούν εκκλησίες, σχολείο και τα νεκροταφεία του χωριού.
Η πρώτη έγγραφη μαρτυρία που αναφέρεται στο χωριό Πάδες απαντάται στον κώδικα της Ιεράς Μονής Αγ. Νικάνορος – Ζαμπαρδάς της Μακεδονίας. Εκεί με χρονολογία 1892 αναγράφεται μεταξύ άλλων χωριών του επισκόπου της επαρχίας Βελάς. Τόσο από τις εικόνες του 15ου αιώνα και του 16ου αιώνα που βρέθηκαν στην κεντρική εκκλησία που χτίστηκε το 1784 όσο και από αυτές που υπάρχουν στα παρεκκλήσια, συμπεραίνουμε ότι η ιστορία του χωριού χάνεται πιο βαθιά στο χρόνο. Οι Πάδες, λοιπόν, ήταν κεφαλοχώρι και το κέντρο των δραστηριοτήτων των χωριών της λάκας του Αώου, όπου κάθε εβδομάδα γινόταν παζάρι και συγκεντρώνονταν οι κάτοικοι των γύρω χωριών. Κατά τα μέσα του 16ου αιώνα (1650-1660), το χωριό ερήμωσε λόγω πανούκλας. Πολλοί κατέφυγαν στην περιοχή της Κοζάνης και ίδρυσαν χωριό με το ίδιο όνομα (Πάδες), το οποίο αργότερα ονομάστηκε Βογκόπετρα.
Οι χειμωνιάτικες για την εποχή καιρικές συνθήκες έκαναν ακόμη πιο «δυνατή» την εμπειρία των πληρωμάτων. Τα 22 τετρακίνητα Ford (Kuga, Maverick & Ranger) τα κατάφεραν περίφημα σε κάθε εδαφική απαίτηση, επιβεβαιώνοντας και την εμπειρία των οδηγών τους. Πανέμορφες περιοχές, κυριολεκτικά «πνιγμένες» στο έλατο, κάθετα ρέματα στους δασικούς δρόμους γεμάτα από νερό, λάσπη και ομίχλη, συνέθεσαν ένα υπέροχο σκηνικό.
Η Βοβούσα
Κυριολεκτικά χωμένη κάτω από τον αυχένα της «Τίζας», απλώνεται στις δύο όχθες του Αώου. Η Βοβούσα έχει στην «καρδιά» της ένα από τα ωραιότερα μονότοξα πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου, το οποίο κτίστηκε το 1748 από τον Αλέξη Μήσιο. Η περιοχή γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά την περίοδο της αυτονομίας του Ζαγορίου στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Τα πρώτα στοιχεία για τον πληθυσμό της Βοβούσας υπάρχουν από το 1801, όταν η πανούκλα χτύπησε την περιοχή με εκατοντάδες νεκρούς. Κατά την απογραφή τιτ 1817 υπήρχαν 2.500 κάτοικοι. Την ίδια χρονιά ληστρικές επιθέσεις Αλβανών αναγκάζουν περισσότερες από 120 οικογένειες σε φυγή. Έτσι, από το 1824 έως το 1831, οι ληστρικές επιδρομές αφήνουν τη Βοβούσα χωριό «φάντασμα». Μετά την απελευθέρωση του 1913, η Βοβούσα ακολουθεί μια ήρεμη πορεία έως το 1940. Το 1943 καίγεται από τους Γερμανούς και διασώζεται μόνο η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, του πιο αξιόλογου σημερινού μνημείου του χωριού. Ξαναζωντανεύει στα τέλη της δεκαετίας του ’50, όπου οι λιγοστές οικογένειες που επιστρέφουν μέσα από δύσκολες συνθήκες, ασχολούνται με την υλοτομία και την κτηνοτροφία. Σήμερα, η βασική απασχόληση των 167 κατοίκων είναι η υλοτομία μέσω του Δασικού Συνεταιρισμού. Επίσης, λειτουργούν κάποιες βιοτεχνίες κατεργασίας ξυλείας στη θέση «Πριόνια», παράγοντας κυρίως οικοδομική ξυλεία.
Η Βάλια Κάλντα
Η Βοβούσα βρίσκεται κυριολεκτικά δίπλα στον Εθνικό Δρυμό της Βάλιας Κάλντα. Το Εθνικό Πάρκο της Πίνδου ιδρύθηκε το 1966για να προστατευθούν τα αιωνόβια ρόμπολα και η μαύρη πεύκη, μερικά εκ των οποίων έχουν ηλικία πάνω από 300 χρόνια! Καταλαμβάνει έκταση 33.000 στρεμμάτων και το 1987 συμπεριλήφθηκε στο παγκόσμιο κατάλογο των 12 πιο σημαντικών περιοχών για προστασία, λόγω του ξεχωριστού μικροκλίματος. Το Πάρκο περιλαμβάνει ορμητικά ρέματα, δρακολίμνες, σπάνια είδη φυτών και σημαντική πανίδα με αγριογούρουνα, ζαρκάδια, λαγούς, λύκους, σκίουρους, αγριόγατες, ασβούς, αλλά και αμφίβια όπως η σαλαμάνδρα. Στην Πίνδο ζει και το μεγαλύτερο θηλαστικό της Ελλάδας, η περίφημη αρκούδα. Σήμερα υπάρχουν στη χώρα μας περίπου 110-120 αρκούδες στα βουνά της Πίνδου και της Ροδόπης. Ωστόσο, κινδυνεύουν υπό εξαφάνιση και γι’ αυτό έχουν κηρυχθεί προστατευμένο είδος.
Ηλιοχώρι
Το Ηλιοχώρι είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων του δήμου Τύμφης. Βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της Τύμφης, 70 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, χτισμένο σε υψόμετρο 900 μέτρων. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Ντομπρίνοβο ή Δομβρίνοβο. Η περίοδος που ανοικοδομήθηκε ο οικισμός δεν είναι γνωστή με ακρίβεια. Κατά τον 14ο αιώνα ιδρύθηκε μοναστήρι στην περιοχή από Κρητικούς μοναχούς. Κατά την Τουρκοκρατία, το χωρίο αναφέρεται ως μεγάλο και ανεπτυγμένο. Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κάηκε από τους Γερμανούς και έκτοτε ο πληθυσμός του συρρικνώθηκε πολύ. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει πλέον 40 κατοίκους.
Βρυσοχώρι
Το Βρυσοχώρι είναι ένα ορεινό βλαχόφωνο χωριό, κτισμένο σε ένα καταπράσινο τοπίο με πλούσια βλάστηση, τρεχούμενα νερά και απέραντα δάση, που σήμερα αποτελούν μέρος του Εθνικού Δρυμού της Βόρειας Πίνδου. Νοτιοδυτικά υψώνονται οι πανέμορφες κορυφές της Τσούκα-Ρόσιας και της Γκαμήλας, ενώ σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το χωριό και προς τα βόρεια κυλά ορμητικά τα νερά του ο Αώος ποταμός. Πότε κτίστηκε ο οικισμός κανείς δεν ξέρει. Αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ το 1295 και η παλιά βλάχικη ονομασία ήταν «Λιασίντσα», ωστόσο, επικράτησε η εξελληνισμένη ονομασία «Λεσινίτσα». Βρυσοχώρι ονομάστηκε το 1927. Σήμερα αποτελεί Δ.Δ. του Δήμου Τύμφης με έδρα το Τσεπέλοβο του Κεντρικού Ζαγορίου. Απέχει από τα Ιωάννινα 75 χιλιόμετρα, ενώ η πρόσβαση είναι εύκολη και από τα Γρεβενά., μέσω Βασιλίτσας.
Από τις αρχές του 18ου αιώνα και το 19ο αιώνα, το χωριό παρουσίασε μεγάλη ανάπτυξη και οικονομική ακμή που συνεχίστηκε έως και τοις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ αριθμούσε σταθερά πάνω από 1.600 κατοίκους, που σε ορισμένες χρονικές περιόδους έφτασαν και του 1.800. τότε ξεκίνησε ένα μεταναστευτικό ρεύμα με προορισμό μέρη περισσότερο εύφορα και φιλόξενα, όπως την Κωνσταντινούπολη, την Ανατολική Θράκη κ.λπ. και οι Βρυσοχωρίτες ασχολήθηκαν κατά κύριο λόγο με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις. Πολλοί πλούτισαν, κανείς όμως δεν ξέχασε τη γενέθλια γη. Με χρήματα που έστειλαν και την προσωπική εργασία των κατοίκων κτίστηκαν και συντηρηθήκαν ωραιότατες εκκλησίες και πέτρινα γεφύρια, στρώθηκαν καλντερίμια, λειτούργησαν σχολεία και έγινα πολλά κοινωφελή έργα που χαιρόμαστε όλοι μας ως και σήμερα. Αλλά και στους αγώνες του Έθνους δεν υστέρησαν οι Βρυσοχωρίτες. Σε όλες τις προκλήσεις έδεσαν σθεναρά το «παρών», χύνοντας άφθονο αίμα. Το 1940, το Βρυσοχώρι είχε μεταβληθεί σε νευραλγικό κέντρο των ελληνικών δυνάμεων που μάχονταν κατά των Ιταλών και οι Βρυσοχωρίτισσες ήταν οι πρώτες γυναίκες που ζαλικώθηκαν τα πυρομαχικά για να τα μεταφέρουν σε απόκρημνες χαράδρες και απάτητες βουνοκορφές. Τα γεγονότα αυτής της ταραγμένης δεκαετίας έπληξαν το Βρυσοχώρι και το χωριό κινδύνευσε με ολοκληρωτική καταστροφή.
Πάδες
Οι πρώτοι κάτοικοι των Πάδων ήρθαν από το συνοικισμό «Κοτσιανάδες» της περιοχής Γυφτόκαμπου Ηπείρου (απέναντι από το Σκαμνέλι) και εγκαταστάθηκαν στην τοποθεσία Κιάτρα Ντριγάλου και στις Κρανιές, απ’ όπου και έφυγαν νωρίς λόγω του αφιλόξενου της περιοχής (πολλά φίδια). Από εκεί μια ομάδα προχώρησε προς το σημερινό κάτω μαχαλά όπου και έχτισε την εκκλησία της Παναγίας, ενώ οι υπόλοιποι μετακινήθηκαν σχετικά ψηλότερα από το σημερινό χωριό. Πρέπει να σημειωθεί ότι μεταξύ των δύο οικισμών μεσολαβούσε δασική έκταση, η οποία σταδιακά χρησιμοποιήθηκε για να χτιστούν εκκλησίες, σχολείο και τα νεκροταφεία του χωριού.
Η πρώτη έγγραφη μαρτυρία που αναφέρεται στο χωριό Πάδες απαντάται στον κώδικα της Ιεράς Μονής Αγ. Νικάνορος – Ζαμπαρδάς της Μακεδονίας. Εκεί με χρονολογία 1892 αναγράφεται μεταξύ άλλων χωριών του επισκόπου της επαρχίας Βελάς. Τόσο από τις εικόνες του 15ου αιώνα και του 16ου αιώνα που βρέθηκαν στην κεντρική εκκλησία που χτίστηκε το 1784 όσο και από αυτές που υπάρχουν στα παρεκκλήσια, συμπεραίνουμε ότι η ιστορία του χωριού χάνεται πιο βαθιά στο χρόνο. Οι Πάδες, λοιπόν, ήταν κεφαλοχώρι και το κέντρο των δραστηριοτήτων των χωριών της λάκας του Αώου, όπου κάθε εβδομάδα γινόταν παζάρι και συγκεντρώνονταν οι κάτοικοι των γύρω χωριών. Κατά τα μέσα του 16ου αιώνα (1650-1660), το χωριό ερήμωσε λόγω πανούκλας. Πολλοί κατέφυγαν στην περιοχή της Κοζάνης και ίδρυσαν χωριό με το ίδιο όνομα (Πάδες), το οποίο αργότερα ονομάστηκε Βογκόπετρα.
ΠΗΓΗ: /webcache.googleusercontent.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου