Ο επιβλητικός ορεινός όγκος που προβάλλει από τα βόρεια σύνορα της χώρας διατρέχει την ηπειρωτική Ελλάδα ( σε μήκος 250 χλμ και πλάτος 70 χλμ ) και βυθίζεται στον Κορινθιακό κόλπο για να αναδυθεί και πάλι στην Πελοπόννησο και να καταλήξει στην Κρήτη. Αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της Ελλάδας και θεωρείται η νοτιότερη απόληξη των Άλπεων. Οι γεωλογικές ανακατατάξεις που συνέβησαν στο τόπο, ανά τους αιώνες, αποτυπώθηκαν στο πολυσχιδές ανάγλυφό της.
Τα αναρίθμητα ποτάμια της, σμίλεψαν τα πετρώματα και σχημάτισαν τα φαράγγια και τις χαράδρες. Πυκνά δάση με κωνοφόρα και φυλλοβόλα , ευνοημένα από τις κλιματολογικές συνθήκες, εποίκησαν τα εδάφη της και έγιναν ιδανικοί βιότοποι για μια μεγάλη ποικιλία ειδών πανίδας και χλωρίδας.
Τα ορεινά οικοσυστήματα της Β. Πίνδου υποστήριξαν, για αιώνες, με τους φυσικούς πόρους που διαθέτουν την επιβίωση του ανθρώπου και όρισαν παράλληλα και τον τύπο των δραστηριοτήτων που αναπτύχθηκαν. Η γεωργο-κτηνοτροφία κατά το μεγαλύτερο μέρος και ο μεταπρατικός τομέας και το εμπόριο, λιγότερο, αποτέλεσαν τις κυριότερες ασχολίες.
Η κατάσταση διατήρησης των ορεινών οικοσυστημάτων της Β. Πίνδου, υπέστη διακυμάνσεις ανάλογες με την ένταση και έκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που ασκήθηκαν. Μέχρι τον προηγούμενο αιώνα οι δραστηριότητες αυτές ήταν ως επί το πλείστον ήπιας και εκτατικής μορφής άρα πιο συμβατές με τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και των στοιχείων που το απαρτίζουν. Μετά το 1950, η αστικοποίηση, οδήγησε στην εγκατάλειψη των ορεινών όγκων, αλλά και η χρήση πιο σύγχρονων μέσων εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, διατάραξαν μια ισορροπία αιώνων.
Στη Β. Πίνδο, το Ζαγόρι, η Κόνιτσα, το Μέτσοβο και το δυτικό τμήμα του νομού Γρεβενών, συνθέτουν μια περιοχή εξέχουσας φυσικής αξίας και βιο-ποικιλότητας με ιδιαίτερα πλούσια πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά. Η διατήρησή της και η ανάδειξή της προκειμένου να εξασφαλισθεί η συνολική διαχείριση της περιοχής και η ολοκληρωμένη προστασία των ιδιαίτερων φυσικών χαρακτηριστικών της είναι προτεραιότητα.
Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε το Εθνικό Πάρκο στη Β. Πίνδο , ως ενιαία προστατευόμενη περιοχή. Στα όρια του Εθνικού Πάρκου, περιλαμβάνονται οι δύο Εθνικοί Δρυμοί, της Βάλια Κάλντα (1966) και του Βίκου Αώου ( 1973 ), καθώς και η μεταξύ τους περιοχή, και το δυτικό τμήμα του νομού Γρεβενών. Με τη δημιουργία και λειτουργία του Εθνικού Πάρκου και την προοπτική εφαρμογής συγκεκριμένων διαχειριστικών μέτρων, αναμένεται να διασφαλιστεί η οικολογική αξία της περιοχής. Παράλληλα, η ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού θα δώσει δυνατότητες ανάδειξης και ανάπτυξης στη Βόρεια Πίνδο, συμβάλλοντας και στην οικονομική ανόρθωση της περιοχή
Φυσιογνωμία περιοχής
Φαράγγια, χαράδρες απότομες ορθοπλαγιές αλλά και πυκνά δάση, συγκροτούν τη ιδιαίτερη φυσιογνωμία της Β. Πίνδου.
Πριν από χιλιάδες χρόνια, την περιοχή κάλυπτε η αρχαία θάλασσα της Τιθύος (σημερινή Μεσόγειος). Με την υποχώρηση των νερών αποκαλύφτηκαν τα πετρώματα του πυθμένα. Στη συνέχεια, στα πετρώματά αυτά, επέδρασαν τα τεκτονικά και αιολικά φαινόμενα διαμορφώνοντας τη σημερινή μορφολογία της Πίνδου. Ωστόσο, οι μνήμες του θαλάσσιου περιβάλλοντος αποτυπώθηκαν στα προϊστορικά απολιθώματα των θαλάσσιων οργανισμών, που βρίσκονται ακόμη εγκλωβισμένα στα πετρώματα.
Στο βόρειο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου δεσπόζουν οι ορεινοί όγκοι της Τραπεζίτσας (2022μ), της Τύμφης (Γκαμήλα) (2497μ), του Σμόλικα (2.637μ) και του Λύγκου (2.204μ).
Εδώ ανήκει, επίσης, το φαράγγι του Βίκου και η χαράδρα του Αώου, η Βάλια Κάλντα καθώς και οι απόκρημνες ορθοπλαγιές. Μαζί με το Σμόλικα, η Τύμφη λειτουργεί ως καθοριστικός ρυθμιστής του υδάτινου ισοζυγίου, αφού τροφοδοτούν με νερό τα δύο σημαντικότερα ποτάμια της περιοχής τον Αώο και τον Βοϊδομάτη.
Κλίμα: Το κλίμα επηρεάζει καθοριστικά τη μορφολογία και τη λειτουργία των οικοσυστημάτων (τύποι βλάστησης, είδη πανίδας και χλωρίδας) της Β. Πίνδου.
Μεγάλο ετήσιο ύψος βροχής, (800- 2200 χιλιοστά ) και πυκνό χιόνι, που πέφτει 7-9 μήνες το χρόνο, χαρακτηρίζουν την περιοχή.
Μέση μέγιστη θερμοκρασία θερμότερου μήνα 29,7 ο C και μέση ελάχιστη ψυχρότερου μήνα -9,0ο C.
Νερό: Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής του Εθ. Πάρκου Β. Πίνδου, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον με τα ποτάμια και τους παραπόταμους, που διαρρέουν την ορεινή περιοχή.
Ο Αώος, πηγάζει από το Μαυροβούνι Μετσόβου, διαρρέει την ομώνυμη κοιλάδα, γνωστή ως «Λάκκα Αώου» και πριν φθάσει στη λεκάνη της Κόνιτσας περνάει από τα στενά που σχηματίζουν οι ορεινοί όγκοι της Τραπεζίτσας του Σμόλικα και της Τύμφης. Στον Αώο συμβάλλει ένα πλήθος χειμάρρων και ρεμάτων που τον τροφοδοτούν με άφθονα πηγαία και όμβρια ύδατα.
Ο Βοϊδομάτης (από το σλάβικο «Βόϊντο-ματ» που σημαίνει «καλό νερό») θεωρείται ένα από τα καθαρότερα ορεινά ποτάμια της Ευρώπης. Πηγάζει από το φαράγγι του Βίκου, στους πρόποδες του οικισμού Βίκος (ή Βιτσικό) από υπόγειες πηγές που αναβλύζουν σε αυτό το σημείο και τον τροφοδοτούν συνεχώς. Ο Βοϊδομάτης είναι παραπόταμος τους Αώου, με τον οποίο συναντιέται στον κάμπο της Κόνιτσας και συλλέγει τα νερά του κεντρικού και δυτικού τμήματος της Τύμφης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου