Ελαφότοπος (Τσερβάρι) - Ζαγορίου.

Ο Ελαφότοπος είναι ένα από τα 46 χωριά του Ζαγορίου. Βρίσκεται στο Δυτικό Ζαγόρι, σε απόσταση 41 χλμ από τα Γιάννενα και σε υψόμετρο 1100 μ. Το χωριό είναι ορατό από τον κάμπο των Κάτω Πεδινών και αποτελεί από μόνο του ένα ακόμη "Μουσείο" της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, αφού όλα τα σπίτια, οι εκκλησίες και τα υπόλοιπα οικοδομήματα είναι πετρόχτιστα ενώ τα καλντερίμια του είναι αληθινά κομψοτεχνήματα και συνδέουν τις γειτονιές του χωριού.

Φθάνοντας στην είσοδο του χωριού ο επισκέπτης θα συναντήσει την πληροφοριακή πινακίδα που βλέπετε στη διπλανή φωτογραφία και η οποία μας δίνει συνοπτικά λίγα λόγια για το χωριό. Ας τη διαβάσουμε λοιπόν:

Ελαφότοπος

Ένα από τα παλαιότερα και ιστορικότερα 46 χωριά της περιοχής του Ζαγορίου, η ίδρυση του οποίου μας  πηγαίνει πίσω στην εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου (1204), όταν οι κάτοικοι των χωριών Βαστανιά (σημερινά Καλύβια) και Σμολιάσο αποφάσισαν να μεταφερθούν σε υγιεινό και οχυρό τόπο όπου προϋπήρχε ήδη από το 1100 το μοναστήρι της Παναγίας.

 

Δυαδικό σχήμα:

 Αν και ο Ελαφότοπος έγινε ο καινούριος τόπος διαμονής τα Καλύβια παρέμειναν τόπος εργασίας, καθώς κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής και μετά, κάθε οικογένεια από τον Ελαφότοπο, διατηρούσε στα Καλύβια ένα κατάλυμα όπου φύλαγε τη συγκομιδή, τα εργαλεία της δουλειάς και διανυκτέρευε για να μην πηγαινοέρχεται στο χωριό.

  

 Μικρό - Μεγάλο Τσερβάρι

Από μικρό και μεγάλο Τσερβάρι που είχε ονομαστεί στις δύο πρώτες κατοικήσεις το 1150 και 1200, σήμερα ονομάζεται Ελαφότοπος, καθώς Τσερβάρι σημαίνει τόπος ελαφιών. Σήμερα, αυτές οι διαδοχικές κατοικήσεις, αποτυπώνονται στο χώρο, στους δύο μαχαλάδες του χωριού: τον άνω και τον κάτω.

Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1857),ενώ στα Καλύβια παλιότερη ομώνυμη εκκλησία (1450).

Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ελαφότοπου

Στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Δημοτικού Σχολείου του χωριού και περιλαμβάνεται στο πλέγμα των Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Το εκθεσιακό υλικό, αποτελούμενο από 2000

αντικείμενα που χρονολογούνται από το 1800 και μετά, εκτείνεται σε τέσσερις αίθουσες.

Παρουσιάζονται τα χρηστικά αντικείμενα των χειρωνακτικών παραδοσιακών επαγγελμάτων, 42 στο σύνολο, με τη μορφή οργανωμένων εργαστηρίων, ώστε ο επισκέπτης να έχει πλήρη και ξεχωριστή εικόνα των επαγγελμάτων αυτών κατά θέματα.

Η συνολική διάρθρωση του μουσειακού υλικού βασίζεται στη σχέση ανθρώπου-ανάγκης-         

εργασίας-εργαλείου-παραγωγής, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της επαγγελματικής πρακτικής και τις προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας της κοινωνικής ζωής. Το μουσειακό υλικό προέρχεται από δωρεές και αγορές.