ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΕΙΤΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΣΤΟ:

iliochori@gmail.com


28 Φεβ 2011

Ζαγόρι, ανέγγιχτο φυσικό τοπίο.

Εντυπωσιακές εικόνες από τα πιο γραφικά μέρη της Ελλάδας…Το Ζαγόρι (σλαβική λέξη που σημαίνει "Πίσω από τα βουνά") βρίσκεται ανάμεσα στα Γιάννενα, το Μέτσοβο και την Κόνιτσα. Η περιοχή περιβάλλεται από ψηλά βουνά, κομμάτι της Βόρειας Πίνδου. Το εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον, η ομορφιά της ιδιόμορφης παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των οικισμών, οι δυνατότητες για υ­παίθριες δραστηριότητες, η ζεστή φιλοξενία των κατοίκων και η τοπική γαστρονομία (με κύριο χαρακτηριστικό τις φημισμένες ζαγορίτικες πίτες) καθιστά το Ζαγόρι έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα.Το ιδανικό κλίμα, το ορεινό ανάγλυφο και το έντονο υδάτινο στοιχεί­ο αποτελούν χαρακτηριστικά της περιοχής. Το μεγαλύτερο τμήμα του Ζαγορίου έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000. Πάνω από 2.000 εί­δη και υποείδη χλωρίδας έχουν καταγραφεί, ενώ πολύ πλούσια είναι και η πανίδα, τόσο σε αριθμό, όσο και σε σπάνια είδη. Η χαράδρα του Βίκου είναι μια ακόμη από τις εκπληκτικές ο­μορφιές της φύσης που θα συ­ναντήσετε στα Ζαγοροχώρια. Μαζί με τον ποταμό Βοϊδομάτη αποτελούν τον πυρήνα της περι­οχής προστασίας Βίκου-Αώου. Το φαράγγι του Βίκου έχει κατα­γραφεί στο βιβλίο Guinness ως το φαράγγι με το μικρότερο ά­νοιγμα (μόλις 1.100 μέτρα στο στενότερο σημείο του) και ταυ­τόχρονα βάθος που ξεπερνά τα 900 μέτρα.Το Ζαγόρι αποτελεί μία ενότητα σαράντα έξι χωριών με σαφή ιστορικά, πολιτισμικά χαρακτηριστικά και φυσικά γεωγραφικά όρια. Οι οικισμοί είναι διάσπαρτοι στη λεκάνη απορροής των ποτα­μών Βοϊδομάτη, Αώου, Βάρδα και Ζαγορίτικου.·        
Βόρειο σύνορο του Ζαγορίου, με τα ορεινά χωριά της Κό­νιτσας, είναι ο ποταμός Αώος. ·        
Νότια, το Μιτσικέλι διαχωρίζει το Ζαγόρι από το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων. ·         Ανατολικά, η κοιλάδα του ποταμού Αώου και τα βουνά του Λύγκου το διαχωρίζουν από τα χωριά της λεκάνης απορροής του Άραχθου, του Μετσόβου και των Γρεβενών. ·        
Δυτικά, ο ορεινός όγκος της Τύμφης και οι προεκτάσεις της μαζί με αυτές του Μιτσικελίου αποτελούν το όριο με τα χωριά του κάμπου της Κόνιτσας και του Πωγωνίου.Τα χωριά έχουν διατηρήσει τον παραδοσιακό τους χαρα­κτήρα με λιθόκτιστα σπίτια, πετρωτά δρομάκια και στέ­γες σκεπασμένες με μαύρη πλάκα. Τα πέτρινα γεφύρια που διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι σήμε­ρα, τα παλιά αρχοντικά, οι παραδοσιακοί νερόμυλοι, οι εκκλησίες και τα μοναστήρια δημιουργούν την αίσθηση ότι ο χρόνος έχει σταματήσει.Στο Ζαγόρι διακρίνουμε τρεις γεωγραφικές ενότη­τες: Ανατολικό, Δυτικό και Κεντρικό Ζαγόρι. Τέσσερις είναι οι επίσημες είσοδοι στο Ζαγόρι (με όχημα) από τους δύο βασικούς οδικούς άξονες Ιωαννίνων-Μετσόβου-Τρικάλων και Ιωαννίνων-Κόνιτσας-Κοζάνης.·        
Για το Ανατολικό Ζαγόρι, δηλαδή τα χωριά Βοβούσα, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Καστανώνας, Δόλιανη, Φλαμπου-ράρι, ΓρεΒενίτι, Τρίστενο, Μηλιωτάδες, Καρυές, Ιτέα, Πέτρα, Δεμάτι, Κρυόβρυση και Λιγγιάδες, από τον πρώτο οδικό άξο­να (θέση Μπαλτούμα, 21° χλμ από τα Ιωάννινα). Τα τέσσερα τελευταία χωριά επικοινωνούν απευθείας με τον παραπάνω οδι­κό άξονα, μέσω ξεχωριστών διακλαδώσεων. ·        
Για το Κεντρικό Ζαγόρι, δηλαδή τα χωριά Ασπράγγελλοι, Ελάτη, Δίλοφο, Κήποι, Φραγγάδες, Νεγάδες, Λεπτοκαρυά, Κου­κούλι, ΚαπέσοΒο, Βραδέτο, Τσεπέλοβο, Σκαμνέλι, Ηλιοχώρι, Βρυσοχώρι, Λάιστα, Δίκορφο, Ανθρακίτης, ΚαΒαλάρι, Μα-νασσή, Καλωτά, Διπόταμο καθώς και για τα χωριά Βίτσα, Μονοδέντρι, Άνω και Κάτω Πεδινά, Ελαφότοπος (Δυτικό Ζαγόρι) από το 19° χλμ του οδικού άξονα Ιωαννίνων – Κόνιτσας - Κοζάνης.·        
Για ορισμένα από τα προαναφερθέντα χωριά του Δυτικού Ζαγορίου καθώς και για το Καλπάκι, από το 34° χλμ του ίδι­ου οδικού άξονα.·        
Για τα χωριά Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο, Αρίστη, Βίκος, ΜεσοΒούνι, Αγιος Μηνάς (Δυτικό Ζαγόρι) από το 38° χλμ του δεύτερου οδικού άξονα.Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την υλοτομία, την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Οι περισσότεροι οικισμοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, διατηρούν το παραδοσιακό τους χρώμα και έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Ενδιαφέροντα κτίσματα και αξιόλογα μνημεία υπάρχουν σε όλους τους οικισμούς. Όλα τα χωριά του Ζαγορίου (Ζαγοροχώρια) ανήκουν στην Προστατευόμενη Περιοχή Βόρειας ΠίνδουΣε όλη τη διάρκεια της οθω­μανικής επικράτησης οι κά­τοικοι τον Ζαγορίου διατήρη­σαν την  αυτονομία τους, κα­θεστώς αυτοδιοίκησης και άλλα σημαντικά προνόμια. Τα προνόμια αυτά σε συνδυασμό με την ανά­πτυξη του εμπορίου οδήγησαν την περιοχή σε μεγάλη οικονομική, πολιτιστική και πνευματική άνθηση. Πολλοί ευεργέτες και σπουδαί­οι πνευματικοί άνθρωπο:, της χώρας κατάγονταν από το Ζαγόρι.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣΑτέλειωτες ορειβατικές διαδρομές στο εθνικό μονοπάτι O3, στην Γκαμήλα, στη Δρακόλψνη, στο Βίκο, στο Κοζιακό, στην Κούστα, στην Τσούκα Ρόσα, στο Αβγό και στα σηματοδοτημένα μονοπάτια με τον κωδικό Ζ, που ενώνουν τους οικισμούς του Ζαγορίου, περιμένουν να τις ανακαλύψετε. Parapente στους Ασπραγγέλους, ιππασία στα Κάτω Πεδινά, canyoning στο φαράγγι του Βίκου kayak και rafting στο Βοϊδομάτη, τον Αώο, τον Βάρδα και τον Ζαγορίτικο, εξερεύνηση στα μεγαλύτερα σπήλαια και βάραθρα της Ελλάδας, που φιλοξενούνται στα οροπέδια της Τύμφης και διαδρομές ποδηλάτου στους πολλούς δασικούς δρόμους, θα σας μεταφέρουν σε μερικές από τις πιο όμορφες περιοχές της πατρίδας μας. Στην περιοχή υπάρχουν δύο ο­ρειβατικά καταφύγια, ένα στην Γκαμήλα και ένα στη Βωβούσα και καταλύματα σχεδόν σε όλα τα χωριά, τα οποία είναι έτοιμα να προσφέρουν τη ζε­στή, ζαγορίσια φιλοξενία. 
ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:  nea-acropoli-ioannina.gr 
ΦΩΤΟ: Από προσωπικό αρχείο

1η Συνάντηση προέδρων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών.

Πρόεδροι των Φορέων Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών συναντήθηκαν στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011 σε αίθουσα συνεδριάσεων του Τμήματος Χημείας  του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Στη συνάντηση:
  • ομόφωνα εκφράστηκε η αγωνία για τις πιέσεις που δέχονται οι προστατευόμενες περιοχές σε ότι αφορά τη διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής ευθύνης τους.
  • διαπιστώθηκαν σοβαρές καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση πολλών Φ.Δ. και στην παροχή καθοδήγησης για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων από την Κεντρική Διοίκηση.
  • συζητήθηκαν και διατυπώθηκαν προτάσεις για θέματα όπως α) προώθηση Π.Δ. για τις περιοχές, β) ανασύνθεση των Δ.Σ. των Φ.Δ. μετά το Νόμο «Καλλικράτης», γ)διευθέτηση θεμάτων για παραχώρηση κτιρίων και εξοπλισμού στους Φ.Δ., δ) αναβάθμιση – ενίσχυση των αρμοδιοτήτων εποπτείας εκ μέρους των Φ.Δ. στις περιοχές ευθύνης τους.
  • εκφράστηκε  αποφασιστικότητα για την ανάληψη των απαραίτητων ενεργειών για την επιτυχή λειτουργία του θεσμού των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Στην συνάντηση αποφασίστηκε η σύσταση μιας συντονιστικής επιτροπής των Προέδρων των Φ.Δ. προστατευόμενων περιοχών, η οποία  θα αναλάβει να πραγματοποιήσει κύκλο επαφών με τις υπηρεσίες και την πολιτική ηγεσία του Υ.Π.Ε.Κ.Α. και των συναρμόδιων υπουργείων.
Οι Πρόεδροι των Διοικητικών Συμβουλίων των Φορέων Διαχείρισης
  1. Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα
  2. Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας,
  3. Εθνικού Δρυμού Οίτης
  4. Εθνικού Δρυμού Ολύμπου
  5. Εθνικού Δρυμού Πρεσπών
  6. Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς
  7. Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου Βορείων Σποράδων
  8. Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου
  9. Εθνικού Πάρκου Δέλτα Έβρου
  10. Λίμνης Κερκίνης,
  11. Λίμνης Παμβώτιδας
  12. Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου
  13. Λιμνών Κορώνειας-Βόλβης
  14. Παρνασσού
  15. Οροσειράς Ροδόπης
  16. Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς
  17. Στενών & Εκβολών ποταμών Αχέροντα & Καλαμά

27 Φεβ 2011

Αστρακα 27-28 Νοεμβριου 2010

Ξεκινήσαμε από Θεσσαλονίκη με ψιλόβροχο. Μετά τα διόδια του Πολύμυλου η βροχή γινόταν πιο έντονη ενώ φτάνοντας μετά τα Γρεβενά, στην Πίνδο αστραπές έπεφταν δεξιά κι αριστερά. Φτάσαμε Γιάννενα Παρασκευή βράδυ εν μέσω καταιγίδας έντονης. Ποτάμια οι δρόμοι. Μας υποδέχτηκε ένας φίλος ιντερτενικός και με οδηγό τον ίδιο ξεκινήσαμε λίγο αργότερα για Τσεπέλοβο. Εγώ ήταν η πρώτη φορά που πήγαινα στην περιοχή και δεν ήξερα τους δρόμους. Φυσικά μες τη νύχτα δεν είδα τίποτα από το τοπίο.
Φτάσαμε εν μέσω βροχής και μας υποδέχτηκαν με κοψίδια και τσίπουρα και κρασιά δίπλα στο τζάκι. Αφού φάγαμε πέσαμε υποτίθεται για ύπνο αργά τη νύχτα με σκοπό να ξυπνήσουμε εν μέσω νύχτας πάλι (στις 4 και μισή) για να πάμε στο Μικρό Πάπιγκο νωρίς νωρίς με σκοπό να ανεβούμε στην Αστράκα.

Όντως μες τη νύχτα και εν μέσω έντονης βροχής φτάσαμε στο Μικρο Παπιγκο πάνω από το οποίο δεσπόζουν οι πύργοι της Αστράκας (μεγάλα κάθετα βράχια ύψους εκατοντάδων μέτρων). Εκείνη την ώρα περίπου ξημέρωνε και μαζευτήκαμε στην αυλή της εκκλησίας του χωριού με τα σακίδια και τον εξοπλισμό μας.


Η βρόχα έπιπτε στρει θρου (που έλεγε κι ο Ζαμπέτας) οπότε συγκρατηθήκαμε απ το να αρχίσουμε να τρέχουμε στις πλαγιές σαν τρελοί. Είπαμε να περιμένουμε κάποιες ώρες ώστε να κόψει η βροχή και να ξημερώσει λίγο.
Πήγαμε στο μεγάλο Πάπιγκο που είναι ελάχιστα χιλιόμετρα πριν και βρήκαμε ένα καφενείο για να πιούμε καφέ.
Κατά τις 9 είχε κόψει η βροχή αρκετά και μόνο ψιχάλιζε, οπότε πέφτει η ιδέα να προχωρήσουμε προς τα πάνω και βλέπουμε.





Στα πρώτα μέτρα μέσα στο μονοπάτι υπό βροχή. Γίναμε μούσκεμα μέχρι το κόκκαλο αν και είχαμε αντίστοιχα ρούχα.



χ




Λίγο αργότερα ο καιρός γύρισε σε χιόνι το οποίο αυξάνονταν συνεχώς σε ποσότητα όσο ανεβαίναμε πιο πάνω.








Λίγο πριν φτάσουμε στο καταφύγιο.


Και εδώ στο καταφύγιο.


Μια παγωμένη λίμνη σε υψόμετρο 1900 μέτρα.
Το καταφύγιο είναι στα 2000 μέτρα.





Ένας καταρράκτης μες τα χιόνια!!


Η θέα από κει πάνω εντυπωσιακή. Με τον αέρα να λυσσομανά στα 7 -8 μποφόρ, όλα παγωμένα δεν μπορούσες να την απολαύσεις και πάρα πολύ. Αφιλόξενο τελείως το περιβάλλον.

Το Μεγάλο Πάπιγκο όπως φαινόταν κατά την κατάβαση.





Την ώρα που φτάσαμε κάτω ο ήλιος έδυε και φώτιζε τα χιονισμένα βράχια της Αστράκας. Μαγευτικό θέαμα πραγματικά.




Ακολούθησς απαραίτητο γεύμα σε ταβέρνα με σούπες και μπριζόλες και τονωθήκαμε λιγάκι. Όλοι μας κατεβήκαμε μουσκίδι παπούτσια. Όλοι είχαν όμως μαζί τους δεύτερα παπούτσια, εκτός από εμ'ενα που τα χα αφήσει στον ξενώνα. Έβγαλα τις κάλτσες και ξυπόλητος έτρωγα στην ταβέρνα...Πολύ πλάκα.

Την άλλη μέρα είδαμε το Τσεπέλοβο υπό το φως του ήλιου επιτέλους. 'Ηπιαμε πρωινό καφέ στον ήλιο που είχε βγει και στο δρόμο της επιστροφής για Γιάννενα σταματήσαμε σε ένα γεφύρι που λέγεται Γεφύρι του Κόκκορη.




 
 ΠΗΓΗ:   http://amankaipote.blogspot.com

Νοσταλγώ όσα δεν έζησα.

Η θεατρική ομάδα του «Ταξίδι Χωρίς Χάρτη» παρουσιάζει την παράσταση «Νοσταλγώ όσα δεν έζησα». Μια σπονδυλωτή παράσταση που αποτελείται από τη δραματοποίηση της «Αρκούδας του Πίνδου» του Δ. Χατζή αλλά και από κείμενα της ομάδας.
Η ομάδα προβληματίζεται σχετικά με τις κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές που επέφερε η ερήμωση της υπαίθρου αλλά και γενικότερα ο σύγχρονος αστικοποιημένος τρόπος ζωής.
Οι παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν στο πολιτιστικό στέκι «Ταξίδι Χωρίς Χάρτη» με ελεύθερη είσοδο.

Απαραίτητη η κράτηση λόγω περιορισμένων θέσεων στο 6947536600

1 εώς 8 Μάρτη καθημερινά στις 21.00
Διάρκεια παράστασης 150 λεπτά

Αριστοβούλου 16 Κ. Πετράλωνα
 

26 Φεβ 2011

Οι Απόκριες τα παλιά χρόνια στο Ντομπρίνοβο!


Στο Ντομπρίνοβο, η πρώτη βδομάδα του Τριωδίου λέγεται Προφωνή ή Προφωνέσιμη, καθώς μας την έλεγε ό μακαρίτης Παπαγιάννης Μπουσδρούκης, επειδή σε παλαιό­τερα χρόνια κάποιος ανέβαινε σε υψηλό σημείο και «προσ­φωνούσε», δηλαδή διαλαλούσε, ότι αρχίζουν οι Απόκριες «και όποιος δεν είχε θρεφτάρι στο σπίτι του, ν' αγοράση.» «Προσφωνούμαι σοι πτωχέ, το σακκίν σου πώλησον, την εορτήν διάβησον.» Την εβδομάδα αυτή αρχίζουν να σφάζουν τα σιτευτά αρνιά και με τον πρώτο μεζέ πού θα φάγουν και με το πρώτο κρασί πού θα πιουν, λένε: «Θεός σχωρέσει τις ψυχές.»
Το Σάββατο της Κρεατινής επισκέπτονται τους τάφους των νεκρών και το νεκροταφείο κατακλύζονταν από μαυρο-φορεμμένες γυναίκες και κορίτσια. Προσέρχονται ευλαβικά στους τάφους των νεκρών συγγενών, κρατώντας στα χέρια πιατέλες με κόλλυβα, στολισμένα με ζάχαρη και καρύδια. Τα κόλλυβα εκείνα τα αποθέτουν ως προσφορά στους προσ­φιλείς των νεκρούς.

Σημείωση:  Το κείμενο αποτελεί αναδημοσίευση από το βιβλίο του Ν. Έξαρχου με το τίτλο "Το Ντομπρίνοβο".

Καθαριότητα Σκάλας!

Το καλοκαίρι που μας έρχεται, (όταν με το καλό έρθει) θα αφιερώσω χρόνο, για τον επιμελή καθαρισμό της. Βέβαια αυτό ήταν υποχρέωση κάθε οικογένειας στο Βραδέτο, παλιότερα, και πήγαιναν και την καθάριζαν. 
Σήμερα όμως οι περισσότεροι θέλουν "μεροκάμματο" για να πάνε. Εγώ θα προσπαθήσω οικειοθελώς και για όσο πάρει κάθε φορά που θα ανεβαίνω στο Βραδέτο. Γιατί της αξίζει. Όποιος θέλει να έρθει για βοήθεια, φυσικά ευπρόσδεκτος. Όταν ξεκινήσω θα σας ενημερώσω διαδικτυακά! 
Και πρέπει να ξεκινήσουμε με το σπάσιμο αυτού του όγκου, που αν κυλήσει θα κάνει μεγαλύτερη ζημιά. Ήδη η κλίση του είναι επικίνδυνη! 

Νερά παντού!

Η ανάγκη για πότισμα των ζώων στη βοσκή, ανάγκασε τους Ζαγορίσιους να αναζητούν σημεία με νερό. 
                  Οι υδρομαστεύσεις κατασκευάζονταν στα σημεία που το υπόγειο νερό είχε παροχή καθ' όλη την διάρκεια του χρόνου και φυσικά απαραίτητα τους καλοκαιρινούς μήνες. Και αυτό είναι πολύ όμορφο, να περπατάς στις ερημιές και να βρίσκεις πέτρινες βρύσες και κουρίτες για τα ζωντανά! Κυριολεκτικά "στην μέση του πουθενά".

ΠΗΓΗ:  http://vradeto1340.blogspot.com/

25 Φεβ 2011

Πληροφορίες για το Βρυσοχώρι Ζαγορίου.

Το γραφικότατο Βρυσοχώρι, με το Aλπικό τοπίο, υπάγεται στο Κεντρικό Ζαγόρι και βρίσκεται σε υψόμετρο 940μ. στο Δρυμό Βίκου - Αώου, στους πρόποδες της κορυφής Τσούκα-Ρόσα.
Το χωριό είναι το πιό απομακρυσμένο χωριό του Ζαγορίου (με σημείο αναφοράς τα Ιωάννινα), αποτελεί το 3ο μεγαλύτερο σε έκταση ανάμεσα στο σύνολο των Ζαγοροχωρίων, είναι ανάμεσα από τη 2η και την 5η ψηλότερη κορυφή της Ελλάδος (Σμόλικας 2637 μέτρα και Τύμφη 2497 μέτρα ) και φυσικά ανάμεσα από τις δύο Δρακόλιμνες των βουνών αυτών. Η απόστασή του από τον Αώο ποταμό είναι μόλις 5 χιλιόμετρα και στο σημείο εκείνο το υψόμετρο δεν ξεπερνά τα 400 μέτρα.
Είναι πιθανότατα το μόνο μέρος στην Ελλάδα όπου κανείς μπορεί να δεί χιόνι 365 μέρες το χρόνο μιάς και στους πρόποδες της Τσουκαρόσιας υπάρχουν μεγάλα κομμάτια παγετώνων που δεν λιώνουν ούτε με τους καύσωνες του καλοκαιριού.
Απέχει από τα Γιάννενα 74 χιλιόμετρα. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να προσεγγίσει το Βρυσοχώρι από τα Γρεβενά (χιονοδρομικό κέντρο Βασιλίτσας - Παλαιοσέλι - Γέφυρα Αώου - Βρυσοχώρι) και από Κόνιτσα (Παλαιοσέλι - Γέφυρα Αώου - Βρυσοχώρι).
Το χωριό χάρη στα πολλά τρεχούμενα νερά, διαθέτει πλούσια χλωρίδα και πανίδα, βοσκοτόπια, κήπους, οπωροφόρα δέντρα και καταπράσινα δάση. Διαθέτει τέλειο δίκτυο ύδρευσης από πλουσιώτατες πηγές με άφθονα και πεντακάθαρα νερά.
Λόγω της πλουσιώτατης χλωρίδας και πανίδας, το διάσημο Πανεπιστήμιο του Cambridge της Αγγλίας έστελνε από τη δεκαετία του 1970 ακόμη -και επί χρόνια- ειδικούς επιστήμονες για τη μελέτη αυτής.
Η φυσική ομορφιά του χωριού προσελκύει πολλούς φυσιολάτρες τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό.
Οι κάτοικοι του χωριού είναι Βλαχόφωνοι, η ιστορία του έχει να αναδείξει προσωπικότητες παγκοσμίου φήμης όπως ο Μάικλ Δουκάκης και ο Τζών Κασσαβέτης, ενώ η γεωγραφική του θέση έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αντίσταση του 1940.
Η πανέμορφη αρχιτεκτονική των σπιτιών του χωριού δεν έχει διατηρηθεί παρά μόνο σε ελάχιστα σπίτια και αυτό γιατί το χωριό έχει καεί 3 φορές τη δεκαετία του 1940. Δύο από τους Γερμανούς και μία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου
Στις αρχές του αιώνα το χωριό αριθμούσε περί τους 1800 κατοίκους ενώ σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοί του έχουν περιοριστεί σε μερικές δεκάδες. Ωστόσο τα Σαββατοκύριακα και τις περιόδους διακοπών το χωριό ξαναζωντανεύει τόσο από ντόπιους ξενιτεμένους όσο και από επισκέπτες του χωριού.

Υψόμετρο:

940 μ.

Πληθυσμός:

58 κάτοικοι
Πηγή : Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμοι Κάτοικοι - Απογραφή 2001

Απόσταση από μεγάλο αστικό κέντρο:

82χλμ. από τα Ιωάννινα

Ιστορικά στοιχεία:

Το χωριό ανήκει γεωγραφικά στην περιοχή του Ζαγορίου.
Παλιότερη ονομασία Λεσινίτσα ή Λεσνίτσα
Το χωριό κάηκε δύο φορές από τους Γερμανούς και μία στον εμφύλιο.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις - Πανηγύρια:

26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής
1ο Σαββατοκύριακο μετά τις 20 Αυγούστου - Γιορτή πίτας
Αγ. Τριάδα - κινητή γιορτή

Τοπικά Προϊόντα:

Φασόλια γίγαντες, καρύδια, τσάι

Χλωρίδα - Πανίδα:

Χλωρίδα: Στην Τύμφη κυριότερα είδη βλάστησης είναι οι οξιές, τα πεύκα, τα ρόμπολα και τα έλατα. Η περιοχή θεωρείται από τις πιο πλούσιες σε αριθμό ειδών. Συνολικά στην περιοχή καταγράφηκαν 1700 είδη και υποείδη χλωρίδας, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται 6 τοπικά ενδημικά, από τα οποία τα τρία βρίσκονται στην χαράδρα του Αώου και άλλα τρία στην αλπική περιοχή της Τύμφης. Στην περιοχή επίσης υπάρχουν άλλα 35 είδη, ενδημικά της Ελλάδας και 121 είδη που είναι ενδημικά των Βαλκανίων.
Πανίδα: Παλιότερα αφθονούσαν οι λύκοι, οι λίγκες, οι καφέ αρκούδες, τα ελάφια, τα ζαρκάδια και τα αγριόγιδα, αλλά σήμερα οι πληθυσμοί των περισσότερων ειδών είναι οριακοί για την επιβίωση του είδους. Επίσης καταγράφηκαν στη περιοχή 167 είδη ορνιθοπανίδας, εκ των οποίων τα 48 είναι είδη προτεραιότητας. 84 είδη είναι μόνιμα στην περιοχή, ενώ 22 την επισκέπτονται κατά τη διάρκεια της ανοιξιάτικης ή της φθινοπωρινής μετανάστευσης. Η περιοχή είναι ικανή να διατηρήσει μεγάλους αριθμούς αρπακτικών και δασόβιων πουλιών γιατί προσφέρει διαθεσιμότητα τροφής και θέσεις αναπαραγωγής. Η πανίδα των αμφιβίων και των ερπετών είναι, επίσης, πολύ σημαντική. Εντοπίστηκαν 20 είδη ερπετών και 10 είδη αμφιβίων, ανάμεσά τους και ο αλπικός τρίτωνας, σπάνιο είδος αμφιβίου, που ζει σε μικρές λίμνες και υδατοσυλλογές που βρίσκονται κυρίως στην υποαλπική ζώνη (Δρακολίμνες).

Μονοπάτια:

  • Υπάρχει ορειβατικό μονοπάτι από το Βρυσοχώρι προς την κορυφή Τσούκα Ρόσσα.
  • Υπάρχει μονοπάτι που συνδέει το Βρυσοχώρι με το Τσεπέλοβο. Η πορεία διαρκεί 8 ώρες περίπου.
  • Υπάρχει μονοπάτι, δασικός δρόμος, που οδηγεί από το χωριό στην Μ. Αγ. Τριάδας. Η πορεία διαρκεί 3 ώρες περίπου, ανάμεσα σε δάση οξιάς και κωνοφόρων.
  • Από το χωριό διέρχεται το εθνικό μονοπάτι Ε6 που συνδέει τα Γιάννενα με το Γράμμο

Ενδιαφέροντα στοιχεία

  • μέχρι το 1996, το χωριό είχε μόλις 1 χειροκίνητο τηλέφωνο που εξυπηρετούσε όλους τους κατοίκους και παραθεριστές
  • μόλις το 2005 ξεκίνησε να 'δίνει σήμα' κινητό τηλέφωνο στο χωριό και μόνο από την Cosmote σε μερικά σημεία του χωριού. Τέτοιο πρόβλημα δεν θα έχετε αν ανεβείτε στις κορυφές της Γκαμήλας ή του Σμόλικα. Λόγω του υψομέτρου η συσκευή σας θα 'πιάνει σήμα΄ κανονικά.
  • οποιαδήποτε εποχή και να επισκεφτείτε το Βρυσοχώρι, να είστε καλά προετοιμασμένοι για το κρύο.Μπορεί το καλοκαίρι να έχει ζέστη κατά τη διάρκεια της μέρας...αλλά το βράδυ μάλλον θα χρειαστείτε 2 'βελέντζες'
  • έχει ολοκληρωθεί το 2009 και ασφαλτoστρωθεί ο δρόμος Βρυσοχώρι-Παλαιοσέλι, το πέρασμα ουσιαστικά από τα Ζαγοροχώρια προς τα χωριά του Σμόλικα, τη Βασιλίτσα και τα Γρεβενά.
ΠΗΓΗ:  http://www.mosv.gr/info.php

Χειμερινή Συνάντηση Ορειβατικών Συλλόγων Δυτικής Ελλάδος και Ηπείρου (ΣΟΣΔΕΗ)


Την χειμερινή Συνάντηση Ορειβατικών Συλλόγων Δυτικής Ελλάδος και Ηπείρου (ΣΟΣΔΕΗ) διοργανώνει την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011 ο Ορειβατικός Σύλλογος Ιωαννίνων στη Μονή Στομίου (πορεία Α′ κατηγορίας διάρκειας 4 ωρών) και στο  Σιάδι της Μυίγας (πορεία Β′ κατηγορίας, διάρκειας 8 ωρών).
Η αναχώρηση των ορειβατών θα γίνει την 7:30 ώρα από το κτήριο της Περιφέρειας Ηπείρου (πρώην Νομαρχία Ιωαννίνων).
 Αρχηγός της αποστολής θα είναι ο κ. Κώστας Μπαρμπούτης και Υπαρχηγός ο κ. Άρης Μπαρτζώκας.
Περισσότερες πληροφορίες στα γραφεία του Συλλόγου, 28ης Οκτωβρίου 17Α (εντός στοάς), καθημερινά 7-9μμ ή στο τηλέφωνο 26510-22138.

Χερούλια-τσιόκανα-τζβιά στην Ζαγορίσια εξώπορτα.


Ένα από τα αξιοπρόσεκτα στοιχεία της Ζαγορίσιας αρχιτεκτονικής, είναι οι παλιές εξώπορτες που υπάρχουν στα πέτρινα σπίτια και στους αυλόγυρους. Οι εξώπορτες αποτελούσαν στολίδι για το Ζαγορίσιο σπίτι. Κάποιες είναι ταμπλαδωτές ενώ άλλες είναι κατασκευασμένες με πλατιές κατακόρυφες σανίδες, δρύινες ή από άλλο ξύλο της περιοχής όπως πεύκο, κέδρο ή έλατο, οι οποίες είναι δεμένες με μεγαλοκέφαλαγυφτόκαρφα. Απαραίτητα εξαρτήματα σε κάθε εξώπορτα είναι τα χερούλια, τα «τσιόκανα» που χτυπούσε ο επισκέπτης για να του ανοίξουν και τα «τζβιά» για το άνοιγμα. Τα εξαρτήματα αυτά υπάρχουν σε διάφορα σχέδια άλλα απλά και άλλα περίτεχνα και μολογούν αφ’ ενός μεν το μεράκι του μάστορα αφετέρου δε το κομπόδεμα του ιδιοκτήτη του σπιτιού. Όσοι επισκέπτονται σήμερα τα Ζαγοροχώρια στέκονται και κοιτούν με θαυμασμό τις παλιές αυτές εξώπορτες, με τα εξαρτήματά τους. Το ίδιο κάνω κι εγώ κάθε φορά που πηγαίνω στο Ζαγόρι και δεν χάνω την ευκαιρία να τις φωτογραφίσω. Στις φωτογραφίες που ακολουθούν μπορείτε να δείτε κάποια σχήματα από αυτά τα περίτεχνα εξαρτήματα της Ζαγορίσιας εξώπορτας.





 

24 Φεβ 2011

Βλάχοι, η ραχοκοκαλιά του ελληνικού έθνους.

Η παρουσία δίγλωσσων πληθυσμών στα Βαλκάνια με ενεργό συμμετοχή στην Ελληνική πνευματική, κοινωνική και εθνική ζωή προηγείται της ιδρύσεως του νεοελληνικού κράτους. Περιπτώσεις αλλόγλωσσων πληθυσμών με ελληνική συνείδηση καταγράφονται και πέρα των ορίων του ελλαδικού κράτους, και δη σε κράτη όπου επίσημη πολιτική γραμμή τον τελευταίο αιώνα είναι αυτή της εθνοτικής ετεροποιήσεως των συγκεκριμένων ομάδων από την Ελλάδα. Βλ. γιά παράδειγμα την διακήρυξη των Κορυτσαίων μεταναστών στην Αμερική του 1913
Ο χαρακτηρισμός των Βλάχων ως "εθνοτική ομάδα" ξεχωριστή από αυτή των υπολοίπων Ελλήνων ανάγεται στο ερώτημα προσδιορισμού και προσλήψεως της ταυτότητας [ή των ταυτοτήτων] μίας πληθυσμιακής ομάδας.

Ας μου επιτραπεί εν προκειμένω να επισημάνω ότι το πως ορίζει κανείς την σχέση του προς ένα κοινό ανήκειν δεν είναι αποτέλεσμα κανενός γενετικού κώδικα, φυσικών ανθρωπομετρικών στοιχείων ή χρήσεως γλωσσικού ιδιώματος.

Ο σοφός δάσκαλος και πατέρας της ελληνικής βυζαντινολογίας Κωνσταντίνος Άμαντος τόνιζε ότι...
... "η ιδέα της καθαράς φυλής είναι ρομαντική πλην όμως άχρηστος". Γνώριζε ότι ο μεσαιωνικός Ελληνισμός, του οποίου συνέχεια είμαστε εμείς οι νεότεροι Έλληνες, ήταν το μείγμα διαφόρων πληθυσμιακών και γλωσσικών ομάδων. Επί παραδείγματι στη μεσαιωνική Ήπειρο (Άνω Βλαχία και μετέπειτα στη βυζαντινή επαρχία του Δεσποτάτου της Ηπείρου) η αρχή της διγλωσσίας ή ακόμη και της πολυγλωσσίας ήταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Ωστόσο αυτό δεν απαγόρευε στον πληθυσμό της να αισθάνεται και να αυτοπροσδιορίζεται διαχρονικά ως ρωμαίϊκος (ρωμέϊκος).

Η Ρωμέϊκη ταυτότητα συνοψίζονταν (εν μέρει) στην ελληνική γλώσσα, κυρίως όμως στην Ορθοδοξία και στην συλλογική αυτογνωσία μιας κοινής πολιτισμικής κληρονομιάς μέσα από το Ρωμέϊκο μιλέτι. Τα τελευταίο αποτελούσε και το βασικότερο ενοποιητικό της στοιχείο. Το Γένος των Ρωμαίων δεν ήταν κάτι μονοσήμαντο. Στη νεότερη εποχή την ελληνική εθνική ιδέα την συγκρότησαν (και ενετάχθησαν σ' αυτήν) άνθρωποι που είχαν συνείδηση αφενός μεν της ρωμέϊκης κληρονομιάς αφετέρου δε του κλασσικού ελληνικού κόσμου. Επιπρόσθετα οι ιδέες του Διαφωτισμού και οι κοινωνοί τους διαμόρφωσαν το πλαίσιο της νέας εθνικής ιδεολογίας των Ελλήνων.

Αναφορικά με τους Βλάχους της Ελλάδος, η αδιαφιλονίκητη συμμετοχή τους στη συγκρότηση αυτού που κατά την περίοδο της βυζαντινής Ρωμανίας (αλλά και μεταβυζαντινά μέσα από το Ρωμέϊκο μιλέτι/ Rum millet ) ονομάστηκε Γένος Ρωμαίων και στη νεότερη περίοδο ως Γένος και Έθνος των Ελλήνων, τοποθετείται χρονικά πολύ πριν την δημιουργία του Νεοελληνικού κράτους (δηλ. κατά τον 17ο και αναμφισβήτητα στον 18ο αιώνα). Υπό αυτή την έννοια οι ελληνόφρονες Βλάχοι, όντες διαχρονικά πιστοί στο Ρωμέϊκο μιλέτι, ανήκουν δικαιωματικά στο ιστορικά διαμορφωμένο Γένος και 'Εθνος των Ελλήνων.

Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επεκταθώ εν προκειμένω σε όσα αφορούν την τεράστια συμβολή των Βλάχων στην δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Ωστόσο οφείλω να τονίσω ότι οι Βλάχοι του Γένους είχαν σημαντική -αν όχι καθοριστική- συμμετοχή στη διαδικασία της συγκροτήσεως αυτής καθ' αυτήν της ελληνικής εθνικής ιδέας μέσα από τα σπλάχνα της Ρωμιοσύνης και πολύ πριν από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Το γεγονός αυτό εμπεριέχει μία θεμελιωδώς διαφορετική σχέση των Βλάχων προς το ελληνικό έθνος απ' ότι αυτή που δημιουργεί η νομική σχέση που προκύπτει από την ιδιότητα του πολίτη του ελληνικού κράτους.

Θα παραπέμψω εν προκειμένω το θέμα της Βλάχικης γλώσσας στους ειδικούς γλωσσολόγους κάνοντας ωστόσο μνεία στο έργο του ακαδημαϊκού Αντώνη Κεραμόπουλου [1] και στην τεράστια ερευνητική συνεισφορά του διεθνώς καταξιωμένου ρωμανιστή-βαλκανιολόγου Αχιλλέως Λαζάρου [2] . Εν ολίγοις, είναι γενικώς αποδεκτό ότι αυτό που ονομάζουμε 'Βλάχικα' αποτελεί ένα πολύμορφο σύνθετο τοπικών λατινογενών διαλέκτων που περιέχουν έναν απροσδιόριστο (αλλά σημαντικό) αριθμό ελληνικών λέξεων [1, 2]. Τα βλάχικα δεν αποτελούν ομοιογενή γλώσσα ούτε διάλεκτο της Ρουμανικής [2]. Υπάρχει επίσης το ιστορικό προηγούμενο των αρβανιτόφωνων και σλαβόφωνων Βλάχων με ακραιφνή ελληνική συνείδηση (βλ. λ.χ. χρήση της σλαβικής διαλέκτου από Βλάχους της Ιεροπηγής, Καστοριάς, του Σκρά, Κιλκίς κ.ο.κ.)

Οι Βλάχοι αποτέλεσαν την ραχοκοκαλιά του Ρωμέϊκου στη Μακεδονία (Πελαγονίας συμπεριλαμβανομένης), Ήπειρο και Θεσσαλία. Οι Βλάχοι του Γένους συνετέλεσαν τα μέγιστα στην διάχυση της Ελληνικής παιδείας και κληροδότησαν την ίδρυση και λειτουργία πληθώρας Ελληνορθοδόξων σχολείων στον ευρύτερο μητροπολιτικό χώρο της Μακεδονίας και της Διασποράς (Βιέννη/Παραδουνάβιες Ηγεμονίες κ.α.) Σημειωτέον ότι η Μοσχόπολη υπήρξε η κοιτίδα του Ελληνοβλάχικου πολιτισμού έχοντας εξελιχθεί σε κέντρο Ελληνικής παιδείας και γραμμάτων στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της κεντροδυτικής Οθωμανικής Ρούμελης κατά τον 18ο αιώνα.

Κατά την περίοδο του Β 'Π.Π. οι Βλαχόφωνοι του ελλαδικού χώρου διετήρησαν -στη συντριπτική τους πλειοψηφία- την ακραιφνή Ελληνική τους συνείδηση αντιστεκόμενοι σθεναρά στη πρόκληση της ξενοκίνητης "Ρωμαϊκής Λεγεώνας". Και αυτό παρά το γεγονός ότι νωρίτερα, δηλαδή κατά την περίοδο του μεσοπόλεμου, είχαν "αναδειχθεί" από το ίδιο το Ελληνικό κράτος ως "εθνοτική μειονότητα"!

Συγκεκριμένα κατόπιν συνάψεως ειδικής συμφωνίας επί των όρων της Συνθήκης του Βουκουρεστίου -το οποίον συνυπέγραψαν οι τότε πρωθυπουργοί της Ελλάδος και της Ρουμανίας, Ελευθέριος Βενιζέλος και Titu Maiorescu , η Ελλάδα συναίνεσε όπως οι Βλαχόφωνες περιοχές της ελληνικής επικράτειας τεθούν υπό τον πλήρη έλεγχο του Ρουμανικού κράτους επί θεμάτων εκπαιδευτικής και εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας.

Υπό το φως αυτής της πολιτικής επιλογής των Αθηνών, είναι όντως άξιο θαυμασμού (αλλά και ερευνητικού ενδιαφέροντος) ότι οι Βλάχοι διετήρησαν σθεναρά την ελληνικότητα τους παρά το γεγονός ότι το επίσημο Ελληνικό κράτος τους εθυσίασε προς χάριν της τότε ρεάλπολιτίκ, αφήνοντας τους έρμαια στην επιρροή της Ρουμανικής εθνικής προπαγάνδας.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Κρουσοβήτης Τηλέμαχος Κατσουγιάννης για τις επιπτώσεις της συμφωνίας Ε. Βενιζέλου- T . Maiorescu [3]:

"Πιστεύομεν ότι αμφότεραι αι θυσίαι αυταί οφείλοντο βασικώς εις την υπό των Ελλαδικών άγνοιαν της σημασίας του κουτσοβλαχικού στοιχείου, της καταγωγής του και του ρόλου τον οποίον έπαιξεν εις την διαμόρφωσιν της νεωτέρας ιστορίας του Ελληνισμού, άγνοιαν βαρύνουσαν την διανόησιν, την επιστήμην και την διπλωματίαν της Ελλάδος και η οποία συνέβαλεν εις την μειωμένην εκτίμησιν της πραγματικότητος."

Έχοντας λοιπόν διαδραματίσει τον ρόλο της Ιφιγένειας κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου, οι Βλάχοι ευρέθησαν ενώπιον μιας νέας πολιτικής περιπέτειας κατά την διάρκεια του Β' Π.Π.

Ο Σοφοκλής Ελευθερίου Βενιζέλος κάνει την ακόλουθη απολογητική αναφορά προλογογίζοντας την πρώτη έκδοση (1948) του βιβλίου του Ευάγγελου Αβέρωφ "Η πολιτική πλευρά του κουτσοβλαχικού προβλήματος":

"Είναι πρόβλημα το οποίον συνήντησε συνεχώς την αδιαφορίαν μας, αλλά το οποίον εκ παραλλήλου συνήντησε το ενδιαφέρον και της διεθνούς διπλωματίας και προ παντός των εχθρών της Ελλάδος... Λαμβάνοντες υπ' όψιν την σοβαρότητα του ζητήματος, την ιδικήν μας αδιαφορίαν, την συστηματικήν και ενίοτε σκληράν εργασίαν των άλλων, οφείλομεν να είμεθα ευτυχείς διότι ο επικίνδυνος πολλαπλασιασμός του μηδενός, τον οποίον προηγουμένως ανέφερα, δεν έλαβε μεγαλυτέρας διαστάσεις. Τούτο το χρεωστούμεν αναμφισβητήτως εις τον θαυμαστόν πατριωτισμόν, εις την ευφυά αντίδρασιν και εις τους θαρραλέους αγώνας αυτών τούτων των Ελλήνων κουτσοβλάχων, αγώνας εις τους οποίους ούτοι απεδόθησαν μόνοι, ακαθοδήγητοι και παλαίοντες συχνά εναντίον πανισχύρου ξένου δυνάστου..."

Συνεπώς εδώ παρατηρείται το έξης παράδοξο: Αφ΄ενός μεν έχουμε την επίσημη αναγνώριση των εν Ελλάδι Κουτσοβλάχων ως "Ρουμανική μειονότητα" από το επίσημο Ελληνικό κράτος αφ΄ετέρου δε την αδιαφιλονίκητη, σαρωτική και σθεναρή άρνηση αυτών να απαρνηθούν την ελληνικότητα τους και να προσχωρήσουν στο Ρουμανικό παιδαγωγικό και εκκλησιαστικό σύστημα. Η στάση των Ελλήνων Βλάχων κατά την διάρκεια της Κατοχής -αλλά και τα δεινά που υπέστησαν τα Βλαχοχώρια από τις δυνάμεις του κατακτητή και από ένα μικρό αριθμό δωσιλόγων λεγεωναρίων- καταδεικνύουν τη συλλογική τους ταύτιση με τους υπόλοιπους Έλληνες στους κοινούς αγώνες της εθνικής αντιστάσεως.

Παρεκκλίσεις ιστορικά υπήρξαν, όπως συνέβη άλλωστε και με αμιγώς γραικόφωνους πληθυσμούς. Εν τέλει όμως, η παρουσία μίας ισχυρής ελληνοβλάχικης ταυτότητας στη κεντρική και νότια βαλκανική άφησαν μικρά περιθώρια για μία έξωθεν κατευθυνόμενη "εθνική αφύπνιση" κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ή αργότερα, κατά την περίοδο της Κατοχής (Β' Π.Π.).

Η προγαγανδιστική δράση του ρουμανόφρονα δασκάλου Απόστολου Μαργαρίτη ( Apostol Margarit ) απο το 1865 και εντεύθεν για την "διαφώτιση" και "αφύπνιση" των Ελλήνων Κουτσοβλάχων ως και η μετέπειτα (και δη μακροχρόνια) Ρουμανική προπαγάνδα στον ευρύτερο χώρο της Ηπείρου, Θεσσαλίας και Μακεδονίας (υπό το καθεστώς της συμφωνίας Ελευθερίου Βενιζέλου και Titu Maiorescu ) το μόνο που επέτυχαν ήταν να δημιουργήσουν "λίγα σχολεία με πολλούς δασκάλους και δίχως μαθητές" όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αθανάσιος Χρυσοχόου [4].

Όσον αφορά λοιπόν τους λεγόμενους "Ρουμανοβλάχους" του Μακεδονικού χώρου πρόκειται -εν πολλοίς- γιά απογόνους ρουμανιζόντων Βλάχων από την εποχή του Απ. Μαργαρίτη. Σημειωτέον ότι πολλοί εξ αυτών εγκατεστάθησαν ως άποικοι κατά την περίοδο 1924-30 στο Καντριλατέρ ( Cadrilater ) της Νότιας Δοβρουτσάς ύστερα από το κάλεσμα της " Mana Mari " (δηλ. της Μεγάλης Μάνας" Ρουμανίας) [5]. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο μέρος των αποίκων "ρουμανοβλάχων" (ορμώμενων από περιοχές της Νότιας Βαλκανικής) δραστηριοποιήθηκαν με ιδιαίτερο ζήλο στους κόλπους του ρουμανικού φασισμού έχοντας προσχωρήσει στις τάξεις παραστρατιωτικών οργανώσεων όπως αυτών της "Λεγεώνας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ" ( Legiunea Arhanghelul Mihail ) και της "Σιδηράς Φρουράς" ( Garda de Fier ) . Ομως η "Μεγάλη Μάνα" όχι μόνο δεν εκπλήρώθησε τις προσδοκίες τους αλλά τους οδήγησε σε ολέθριες περιπέτειες κατά την διάρκεια του Β' Π.Π. αλλά και μεταπολεμικά [5]. Το κομμουνιστικό καθεστώς Τσαουσέσκου ήταν όντως καταλυτικό γιά τους αποίκους που είχαν παραδοσιακούς δεσμούς με την ρουμανική ακδοδεξιά [5]. Πολλοί -άν όχι οι περισσότεροι- εξ αυτών διεσκορπίσθησαν σε διάφορες χώρες της Δυτικής Ευρώπης ενώ ορισμένοι εξ αυτών εγκατεστάθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, Καναδά και Αυστραλία.

Επί των ημερών μας, το εγχείρημα αναγνωρίσεως της λεγόμενης "Αρωμανικής" (Βλάχικης) ως μειονοτικής γλώσσας προωθείται κατά την τελευταία δεκαετία από μία ολιγάριθμη αλλά ιδιαίτερα δραστήρια ομάδα ακτιβιστών που εμφανίζονται ως "εθνικοί Αρουμάνοι/Αρμάνοι". Οφείλω να επισημάνω ότι οι (νεο)εθνικιστικοί και αυτονομιστικοί κύκλοι της λεγόμενης "Αρμάνικης Φάρας" ( Fara Armaneasca ) και συνοδοιπόρων ( vis - a - vis A . F . A ./ Association des Francais Aroumains , ULCA / Uniunea tr γ Limba shi Cultura Arm γ n γ, Society Farsarotul κ.α.) δρώντες -ως επι το πλείστον- εκτός Ελλάδος, απεργάζονται σχεδίων που καλλιεργούν και προωθούν σε διεθνή fora (συμπεριλαμβανομένων και ημιεπισήμων οργανισμών της Ε.Ε.) αποβλέποντας στην αναγνώριση Αρωμανικής /Αρμάνικης εθνικής/ "εθνογλωσσικής" μειονότητας στην Ελλάδα [5, 6].

http://www.agero-stuttgart.de/REVISTA-AGERO/ISTORIE/
Buni%20rai%20sunt%20fratii%20nostri%20de%20Vasile%20Barba.htm

Η συλλογική απάντηση του Βλαχόφωνου Ελληνισμού στις προκλήσεις των ημερών μας είναι βροντερή και αδιαφιλονίκητη [5, 7]

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι ελληνόφρονες Βλάχοι αντιλαμβάνονται την ταυτότητα τους ως μέλη της Ρωμιοσύνης και του ιστορικά διαμορφωμένου Ελληνικού Έθνους και ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι πολίτες του ελληνικού κράτους. Με στερεά τεκμηριωμένα ιστορικά δεδομένα μπορούμε να καταθέσουμε ότι ουδέποτε υπήρξε συλλογικό κίνημα εθνικού/εθνοτικού αυτοπροσδιορισμού ή αυτοδιαθέσεως των Βλάχων στον ευρύτερο Ελληνικό χώρο (δηλαδή στον μητροπολιτικό χώρο των Βλάχων του Γένους).

"Φλεβάρης δεν κουσούριασε κι ο Μάρτης δεν εμπήκε

κι όλη η Βλαχιά συνάχθηκε να φέρει το Ρωμέϊκο"

(Δημοτικό τραγούδι της επαναστάσεως του 1878)


Βιβλιογραφικές παραπομπές/ υποσημειώσεις:

1. Κεραμόπουλος, Αντώνιος Δ. « Οι Έλληνες και οι Βόρειοι Γείτονες » . Συλλογος προς Διάδωσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, Αθήναι, 1945
2. Λαζάρου, Αχιλλεύς, « Η Αρωμουνική και αι μετά της Ελληνικής σχέσεις αυτής » . Βλάχοι, Ιστορική Φιλολογική Μελέτη. Αθήνα,1986
3. Κατσουγιάννης, Τηλέμαχος "Περί Βλάχων των Ελληνικών χωρων." T όμος Β'. « Εκ του βίου και ιστορίας των Κουτσοβλάχων επι Τουρκοκρατίας » . Εθνική Βιβλιοθήκη. Δημοσιεύματα Μακεδονικών Σπουδών. Θεσσαλονίκη,1966, σελ. 77
4. Χρυσοχόου, Αθανάσιος «Οι Βλάχοι της Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Ηπείρου». Μακεδονική Λαϊκή Βιβλιοθήκη. Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Θεσσαλονίκη. 1942, σελ. 8-9
5. Αβέρωφ, Ιωάννης «Οι Έλληνες Βλάχοι και η "Αρμάνικη Φάρα"». Εφημερίδα "Το Βήμα", φύλλο 8/7/2006, σελ.7-8:
6. Απόφαση της «Ομοσπονδιακής Ένωσης των Ευρωπαϊκών Εθνοτήτων/ FUEN » καταγεγραμμένης στα πρακτικά του συνεδρίου του Βουκουρεστίου η οποία "απαιτεί" από την Ελλάδα την αναγνώριση των "Αρωμούνων-Βλάχων," ως την μεγαλύτερη της μειονότητα, θέτοντας ευθέως ζήτημα πολιτιστικής και εδαφικής αυτονομίας της εν λόγω "μειονότητας" [βλ. 2005-04, σελίδα 50].

7. Επιστολή/διάβημα του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων υπό τον τίτλο « ΒΛΑΧΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΟΤΑΝ ΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖ?Α ΚΡΙΝΟΥΝ ΤΟΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑ »

Οφείλω να ευχαριστήσω τον εκ Φλωρίνης και Πελαγονίας ορμώμενο Γεώργιο Τσάπανο για την διάθεση των βιβλίων του Α. Κεραμόπουλου, Τηλ. Κατσουγιάννη, και Αθαν. Χρυσοχόου ως και τον τέως καθηγητή μου Δρ Αχιλλέα Λαζάρου για την κριτική αξιολόγηση του κειμένου.

11 Νοεμβρίου, 2007
Χρίστου Δ. Κατσέτου,
Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του παν/μίου
Drexel Φιλαδέλφεια, Πεννσυλβάνια, Η.Π.Α.
Μέρος του άρθρου δημοσιεύθηκε στο φύλλο της
Κυριακής 11 Νοεμβρίου 2007 της εφημερίδας
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ , σελ. 17

Πηγή: http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/
ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΣΤΟ: http://vlahofonoi.blogspot.com

Το πέτρινο γεφύρι του Πετσιώνη στους Φραγκάδες Ζαγορίου.


Ένα από τα παλαιότερα και επιβλητικότερα γεφύρια του Ζαγορίου είναι το πέτρινο γεφύρι του Πετσιώνη ή Πετσώνη στους Φραγκάδες. Πρόκειται για ένα τρίτοξο γεφύρι, με εντυπωσιακά υψηλό μεσαίο τόξο, το οποίο χτίσθηκε το 1818 με χορηγία του Θεόδωρου Πετσιώνη, από το Δίλοφο Ζαγορίου. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο Θεόδωρος Πετσιώνης, γυρίζοντας κάποτε στο χωριό του από ένα ταξίδι στη Βλαχία, δεν μπόρεσε να περάσει το ποτάμι, γιατί είχε φουσκώσει εξαιτίας καταρρακτώδους βροχής και υποχρεώθηκε να διανυκτερεύσει στο ύπαιθρο, περιμένοντας να υποχωρήσει η στάθμη του νερού. Αυτή η ταλαιπωρία του τον έκανε να πάρει την απόφαση να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του γεφυριού. Δαπάνησε για το σκοπό αυτό 1200 ενετικά φλουριά και παράλληλα άφησε στην κοινότητα Φραγκάδων και ένα επιπλέον χρηματικό ποσό για τη συντήρησή του. Ο ιστορικός Λαμπρίδης αναφέρει σχετικά, ότι «ο ευεργέτης ούτος παρέδωκεν εις την Κοινότητα Φραγκάδων, προς ετήσιαν επισκευήν του σπουδαίου τούτου αγαθοεργήματος, γρόσια 1200 της εποχής εκείνης, άπερ έκτοτε κατά το σύνηθες αλλαχού εδαπανήθησαν. Πρόκειται δε το αξιόλογον τούτο έργον σπουδαίως να πάθη ένεκα της παραδειγματικής ακηδείας (αδιαφορίας) των διεπόντων τα της κοινότητος τούτης».
Το γεφύρι, το οποίο ενώνει τις δύο όχθες του Ζαγορίτικου ποταμού, εξυπηρετούσε παλαιότερα την επικοινωνία μεταξύ των Κήπων και της Λεπτοκαρυάς. Αποτελεί μία στιβαρή και περίτεχνη κατασκευή αγνώστων μαστόρων από την περιοχή της Κόνιτσας και είναι ένα απτό δείγμα της περίφημης αρχιτεκτονικής της εποχής του. Το έτος 1973 έγιναν εργασίες για την συντήρησή του και σήμερα ευτυχώς βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Αποτελεί ένα από τα αξιοθέατα των Φραγκάδων, ενώ παράλληλα έχει χαρακτηρισθεί και ως διατηρητέο μνημείο.
Κοντά στο γεφύρι υπάρχει πέτρινο εικόνισμα ενώ σε μικρή απόσταση υπάρχει και δεύτερο εικόνισμα, στο οποίο υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα με την ημερομηνία 1866. Πολύ κοντά στο γεφύρι, τα παλαιότερα χρόνια, υπήρχε μύλος, στον οποίο υπήρχαν και δωμάτια για την διανυκτέρευση ταξιδιωτών.
Εάν λοιπόν βρεθείτε στους Φραγκάδες Ζαγορίου, μην παραλείψετε, εκτός των άλλων,  να επισκεφθείτε και το γεφύρι του Πετσιώνη.

23 Φεβ 2011

Ελαφότοπος (Τσερβάρι) - Ζαγορίου.

Ο Ελαφότοπος είναι ένα από τα 46 χωριά του Ζαγορίου. Βρίσκεται στο Δυτικό Ζαγόρι, σε απόσταση 41 χλμ από τα Γιάννενα και σε υψόμετρο 1100 μ. Το χωριό είναι ορατό από τον κάμπο των Κάτω Πεδινών και αποτελεί από μόνο του ένα ακόμη "Μουσείο" της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, αφού όλα τα σπίτια, οι εκκλησίες και τα υπόλοιπα οικοδομήματα είναι πετρόχτιστα ενώ τα καλντερίμια του είναι αληθινά κομψοτεχνήματα και συνδέουν τις γειτονιές του χωριού.
Φθάνοντας στην είσοδο του χωριού ο επισκέπτης θα συναντήσει την πληροφοριακή πινακίδα που βλέπετε στη διπλανή φωτογραφία και η οποία μας δίνει συνοπτικά λίγα λόγια για το χωριό. Ας τη διαβάσουμε λοιπόν:

Ελαφότοπος

Ένα από τα παλαιότερα και ιστορικότερα 46 χωριά της περιοχής του Ζαγορίου, η ίδρυση του οποίου μας  πηγαίνει πίσω στην εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου (1204), όταν οι κάτοικοι των χωριών Βαστανιά (σημερινά Καλύβια) και Σμολιάσο αποφάσισαν να μεταφερθούν σε υγιεινό και οχυρό τόπο όπου προϋπήρχε ήδη από το 1100 το μοναστήρι της Παναγίας.
 
Δυαδικό σχήμα:
 Αν και ο Ελαφότοπος έγινε ο καινούριος τόπος διαμονής τα Καλύβια παρέμειναν τόπος εργασίας, καθώς κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής και μετά, κάθε οικογένεια από τον Ελαφότοπο, διατηρούσε στα Καλύβια ένα κατάλυμα όπου φύλαγε τη συγκομιδή, τα εργαλεία της δουλειάς και διανυκτέρευε για να μην πηγαινοέρχεται στο χωριό.
  
 Μικρό - Μεγάλο Τσερβάρι
Από μικρό και μεγάλο Τσερβάρι που είχε ονομαστεί στις δύο πρώτες κατοικήσεις το 1150 και 1200, σήμερα ονομάζεται Ελαφότοπος, καθώς Τσερβάρι σημαίνει τόπος ελαφιών. Σήμερα, αυτές οι διαδοχικές κατοικήσεις, αποτυπώνονται στο χώρο, στους δύο μαχαλάδες του χωριού: τον άνω και τον κάτω.
Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1857),ενώ στα Καλύβια παλιότερη ομώνυμη εκκλησία (1450).

Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ελαφότοπου
Στεγάζεται στο κτήριο του πρώην Δημοτικού Σχολείου του χωριού και περιλαμβάνεται στο πλέγμα των Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Το εκθεσιακό υλικό, αποτελούμενο από 2000
αντικείμενα που χρονολογούνται από το 1800 και μετά, εκτείνεται σε τέσσερις αίθουσες.
Παρουσιάζονται τα χρηστικά αντικείμενα των χειρωνακτικών παραδοσιακών επαγγελμάτων, 42 στο σύνολο, με τη μορφή οργανωμένων εργαστηρίων, ώστε ο επισκέπτης να έχει πλήρη και ξεχωριστή εικόνα των επαγγελμάτων αυτών κατά θέματα.
Η συνολική διάρθρωση του μουσειακού υλικού βασίζεται στη σχέση ανθρώπου-ανάγκης-         
εργασίας-εργαλείου-παραγωγής, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της επαγγελματικής πρακτικής και τις προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας της κοινωνικής ζωής. Το μουσειακό υλικό προέρχεται από δωρεές και αγορές.


Βοήθεια.

Προς επιβεβαίωση της δικής μας διαπίστωσης, σε ότι αφορά την κατάσταση που βρίσκεται η Σκάλα του Βραδέτου και του γεγονότος ότι χρειάζεται άνεσα συντήρηση, ήρθε και η δημοσίευση άλλου, φιλικού μας ιστολογίου,  με τον τίτλο "Βοήθεια", το οποίο αναφέρεται στις ζημιές της Σκάλας. 
Σας μεταφέρουμε λοιπόν το κείμενο καθώς και τις φωτογραφίες του και αν κάποιος έχει τις γνώσεις και μπορεί ν' αναταποκριθεί στην έκκληση για βοήθεια του φίλου μας του Στέφανου, προκειμένου να κάνει πρόχειρη επισκευή, ας επικοινωνήσει μαζί του.
 
Βοήθεια
"Καιρός ήταν για μια βόλτα στο χιονισμένο και αποκλεισμένο Βραδέτο. Από την Σκάλα φυσικά. Σαν έφτασα όμως στο εικόνισμα, ο τοίχος είχε πέσει, ακριβώς πάνω στην στροφή. Βέβαια δεν είμαι μάστορας αλλά έβαλα λίγο τις πέτρες και τις σφήνωσα, τουλάχιστον έως να ανοίξει ο καιρός και να πάμε να το φτιάξουμε καλύτερα! Θέλω βοήθεια!"
http://vradeto1340.blogspot.com/