Το "Ντομπρίνοβο" ήταν για πολλούς αιώνες η επίσημη ονομασία του χωριού μας. Ένα όνομα που στις αρχές του 20ου αιώνα άλλαξε αρχικά προς το ελληνικότερο «Ηλιοχώρι», το οποίο όμως λίγο καιρό αργότερα έγινε «Ηλιοχώριον».
Για το «Ντομπρίνοβο», την αρχική ονομασία του χωριού μας, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές γνώμες, που αφορούν τόσο την προέλευση της λέξεως, όσο και για το τι ακριβώς σημαίνει αυτή.
Η επικρατέστερη άποψη της προέλευσης του ονόματος Ντομπρίνοβο είναι ότι αρχικά πρόκειται για Σλαβικό τοπωνύμιο.
Οι Σλάβικες επιδρομές στην Ελλάδα άρχισαν το 5ο – 6ο μ.Χ. αιώνα και τα τοπωνύμια στην περιοχή της Ηπείρου υπολογίζεσαι ότι δόθηκαν τον 7ο μ.Χ. αιώνα.
Ο Ρώσο - Γερμανός γλωσσολόγος Max Vasmer (1986-1962) καταγράφει 2.123 Σλαβικές ονομασίες στον Ελλαδικό χώρο.
Η Ήπειρος μάλιστα είναι από τις περιοχές που έχουν καταγραφεί πολλές Σλαβικές ονομασίες (412 έχουν καταμετρηθεί), οι οποίες, ορισμένες φορές ήταν απλώς «μεταφράσεις» των παλιότερων ονομάτων.
Οι ονομασίες αυτές δόθηκαν κυρίως σε ορεινές περιοχές, λιγότερο στις πεδινές και ελάχιστα στις παράλιες περιοχές.
Κι αυτό γιατί οι Σλάβοι που διείσδυσαν στον Ελλαδικό χώρο, συνήθως παρέμειναν στις πλαγιές των βουνών, αφού ως κύρια ενασχόληση τους είχαν την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Στην περιοχή του χωριού μας, το «Ντομπρίνοβο» μάλλον είναι η μοναδική Σλαβική ονομασία αφού τα υπόλοιπα τοπωνύμια είναι «αρωμούνικα».
Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το χωριό μας υπήρχε ήδη εκείνη την εποχή και ότι οι βλάχοι κάτοικοι του προΰπαρχαν των Σλάβων.
Άλλωστε, σύμφωνα με μαρτυρίες, το Ντομπρίνοβο ιδρύθηκε από τη συνένωση πολλών μικρότερων οικισμών που υπήρχαν στις γύρω περιοχές, πολλούς αιώνες πριν.
Οι κάτοικοι αυτών των οικισμών εξαιτίας διαφόρων αξεπέραστων προβλημάτων που υπήρχαν, αναγκάστηκαν να ψάξουν να βρουν άλλο πιο κατάλληλο σημείο για να εγκατασταθούν. Κι αυτό φαίνεται ότι το βρήκαν στον χώρο του σημερινού χωριού, όπου συγκετρώθηκαν και δημιούργησαν εκεί ένα νέον μεγαλύτερο οικισμό.
Έτσι για πολλούς το Σλαβόφωνο αυτό τοπωνύμιο το χωριού μας το πήρε εξαιτίας αυτής της περιπέτειας, και σημαίνει «καλό χωριό» ή «καλή περιοχή».
Λίγο διαφορετική είναι η ετυμολογική προσέγγιση του Β. Γκόρτζη (αναγράφεται στο βιβλίο του Σ. Παππά «Σύσταση και διοικητική εξέλιξη των κοινοτήτων, των Δήμων και του Νομού Ιωαννίνων).
Αυτός ερμηνεύει το Ντομπρίνοβο ως «ωραίο» και «νεόκτιστο».
Η άποψη που έχει ο γλωσσολόγος Max Vasmer, είναι ότι το τοπωνύμιο Dobrinovo, προέρχεται από το Σλαβικό προσωνύμιο Dobrin και την κτητική κατάληξη ovo.
Το προσωνύμιο Dobrin μάλιστα μας πληροφορεί ότι ετυμολογείται από το Σλαβικό επίθετο «Dobr» (καλός) και την κατάληξη in με την οποία σχηματίζονται τα Σλάβικα προσωνύμια.
Την άποψη αυτή υιοθετεί και ο συγγραφέας Κώστας Οικονόμου και την καταχωρεί στο βιβλίο του «Τα οικωνύμια του Νομού Ιωαννίνων».
Μάλιστα, στις σελίδες του βιβλίου του, καταγράφονται μια σειρά τοπωνυμίων στην Βαλκανική, που ετυμολογικά έχουν κοινή ρίζα με αυτήν της ονομασίας του χωριού μας.
Για το «Ντομπρίνοβο», την αρχική ονομασία του χωριού μας, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές γνώμες, που αφορούν τόσο την προέλευση της λέξεως, όσο και για το τι ακριβώς σημαίνει αυτή.
Η επικρατέστερη άποψη της προέλευσης του ονόματος Ντομπρίνοβο είναι ότι αρχικά πρόκειται για Σλαβικό τοπωνύμιο.
Οι Σλάβικες επιδρομές στην Ελλάδα άρχισαν το 5ο – 6ο μ.Χ. αιώνα και τα τοπωνύμια στην περιοχή της Ηπείρου υπολογίζεσαι ότι δόθηκαν τον 7ο μ.Χ. αιώνα.
Ο Ρώσο - Γερμανός γλωσσολόγος Max Vasmer (1986-1962) καταγράφει 2.123 Σλαβικές ονομασίες στον Ελλαδικό χώρο.
Η Ήπειρος μάλιστα είναι από τις περιοχές που έχουν καταγραφεί πολλές Σλαβικές ονομασίες (412 έχουν καταμετρηθεί), οι οποίες, ορισμένες φορές ήταν απλώς «μεταφράσεις» των παλιότερων ονομάτων.
Οι ονομασίες αυτές δόθηκαν κυρίως σε ορεινές περιοχές, λιγότερο στις πεδινές και ελάχιστα στις παράλιες περιοχές.
Κι αυτό γιατί οι Σλάβοι που διείσδυσαν στον Ελλαδικό χώρο, συνήθως παρέμειναν στις πλαγιές των βουνών, αφού ως κύρια ενασχόληση τους είχαν την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Στην περιοχή του χωριού μας, το «Ντομπρίνοβο» μάλλον είναι η μοναδική Σλαβική ονομασία αφού τα υπόλοιπα τοπωνύμια είναι «αρωμούνικα».
Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το χωριό μας υπήρχε ήδη εκείνη την εποχή και ότι οι βλάχοι κάτοικοι του προΰπαρχαν των Σλάβων.
Άλλωστε, σύμφωνα με μαρτυρίες, το Ντομπρίνοβο ιδρύθηκε από τη συνένωση πολλών μικρότερων οικισμών που υπήρχαν στις γύρω περιοχές, πολλούς αιώνες πριν.
Οι κάτοικοι αυτών των οικισμών εξαιτίας διαφόρων αξεπέραστων προβλημάτων που υπήρχαν, αναγκάστηκαν να ψάξουν να βρουν άλλο πιο κατάλληλο σημείο για να εγκατασταθούν. Κι αυτό φαίνεται ότι το βρήκαν στον χώρο του σημερινού χωριού, όπου συγκετρώθηκαν και δημιούργησαν εκεί ένα νέον μεγαλύτερο οικισμό.
Έτσι για πολλούς το Σλαβόφωνο αυτό τοπωνύμιο το χωριού μας το πήρε εξαιτίας αυτής της περιπέτειας, και σημαίνει «καλό χωριό» ή «καλή περιοχή».
Λίγο διαφορετική είναι η ετυμολογική προσέγγιση του Β. Γκόρτζη (αναγράφεται στο βιβλίο του Σ. Παππά «Σύσταση και διοικητική εξέλιξη των κοινοτήτων, των Δήμων και του Νομού Ιωαννίνων).
Αυτός ερμηνεύει το Ντομπρίνοβο ως «ωραίο» και «νεόκτιστο».
Η άποψη που έχει ο γλωσσολόγος Max Vasmer, είναι ότι το τοπωνύμιο Dobrinovo, προέρχεται από το Σλαβικό προσωνύμιο Dobrin και την κτητική κατάληξη ovo.
Το προσωνύμιο Dobrin μάλιστα μας πληροφορεί ότι ετυμολογείται από το Σλαβικό επίθετο «Dobr» (καλός) και την κατάληξη in με την οποία σχηματίζονται τα Σλάβικα προσωνύμια.
Την άποψη αυτή υιοθετεί και ο συγγραφέας Κώστας Οικονόμου και την καταχωρεί στο βιβλίο του «Τα οικωνύμια του Νομού Ιωαννίνων».
Μάλιστα, στις σελίδες του βιβλίου του, καταγράφονται μια σειρά τοπωνυμίων στην Βαλκανική, που ετυμολογικά έχουν κοινή ρίζα με αυτήν της ονομασίας του χωριού μας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Βουλγαρία υπάρχει ένα χωριό με την ίδια ακριβώς ονομασία με το δικό μας.
Το Βουλγαρικό χωριό Dobrinovo έχει λιγότερους από 200 κατοίκους, βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 250μ. κοντά στην πόλη Πύργος (Bourgas), εκεί που τα παλιότερα χρόνια ήταν ένας από τους βασικούς προορισμούς των ξενιτεμένων συχωριανών μας.
Το Βουλγαρικό χωριό Dobrinovo έχει λιγότερους από 200 κατοίκους, βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 250μ. κοντά στην πόλη Πύργος (Bourgas), εκεί που τα παλιότερα χρόνια ήταν ένας από τους βασικούς προορισμούς των ξενιτεμένων συχωριανών μας.
Παρόμοια με αυτή του Vasmer είναι και η άποψη του Στέφανου Μπέττη, ο οποίος στο βιβλίο του «Η ονοματολογία των χωριών Νομού Ιωαννίνων», γράφει σχετικά: «Όσο για το τρίτο χωριό το Ντομπρίνοβο φαίνεται, πως διέσωσε του Σλάβου επήλυδα Ντόμπριν ή Ντομπρίν το όνομα (και σημερινό Σλάβικο επίθετο Ντομπιρίν) πρώτου οικιστή ή γαιοκτήτη του – γιατί η κατάληξη οβο συνάπτονταν αρχικά με αρσενικά και κύρια ονόματα προς δήλωσιν της γενεάς ή κτίσης».
Μια εντελώς διαφορετική από τις προηγούμενες ετυμολογική προσέγγιση της ονομασίας του χωριού μας, είναι αυτή που αρχικά δέχεται ότι ναι μεν πρόκειται για Σλαβικό τοπωνύμιο αλλά σημαίνει «Καλοκρασοχώρι»», γιατί το χωριό μας τα παλιότερα χρόνια είχε πολλά αμπέλια και έβγαζε πολύ καλά κρασιά.
Υποστηρικτής αυτής της άποψης είναι και ο Βασίλης Σκαφίδας , που όμως χρεώνει την ονομασία στους Βουλγάρους, που βεβαίως και αυτοί θεωρούνται ότι είναι Σλαβικό φύλλο.
Ο Σκαφίδας (φαρμακοποιός στα Φάρσαλα) στις αρχές της δεκαετίας του ‘60, σε μια σειρά άρθρων του στο περιοδικό της «Ηπειρωτικής Εστίας» κατέγραφε την ιστορία του Μετσόβου.
Στο τεύχος του Νοεμβρίου του 1961, στο οποίο αναφέρει την προέλευση της ονομασίας του Μετσόβου, γράφει για το χωριό μας: «Παρόμοια τοπωνύμια έδωσαν οι Βούλγαροι εν Ηπείρω και εις άλλους συνοικισμούς, λαβόντες υπ΄ όψιν τα πλέον εντυπωσιακά στοιχεία, όπως α) Ντομπρίνοβο, το σημερινό Ηλιοχώρι του Ζαγορίου από το ντόμπρο= καλό, Βίνο= κρασί, όβο= χωριό, Ντομπρίνοβο= Καλοκρασοχώρι, διότι και σήμερα έχει πολλά αμπέλια και συνεπώς και κρασί….».
Βουλγαρικής προέλευσης πιστεύει ότι είναι η ονομασία του χωριού μας και ο Αλέξανδρος Καθάρειος.
Ο Κορίνθιος στην καταγωγή εκπαιδευτικός, διορίσθηκε ως Γενικός Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης στην περιοχή μας, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου. Το καλοκαίρι του 1913 επισκέφτηκε τα Ζαγοροχώρια και συνέταξε μια έκθεση για το κάθε χωριό. Το χωριό μας το επισκέφτηκε στις 24 Ιουλίου του 1913 και το καταγράφει ως «Δομπρίνοβον».
Με το ίδιο όνομα το καταγράφει και ο Ηπειρώτης συγγραφέας – ιστορικός Παναγιώτης Αραβαντινός, ο οποίος όμως έχει διαφορετική εκτίμηση για την προέλευση της ονομασίας του χωριού μας, αφού ισχυρίζεται ότι πρόκειται για Ελληνικό όνομα.
Το «Ντομπρίνοβο» και το «Δομπρίνοβο» δεν είναι όμως και οι μόνες διαφορετικές καταγραφές της ονομασίας του χωριού μας, αφού σε διάφορα έγραφα το συναντάμε επίσης και ως «Τοπρίνοβον» ή και «Δοβρίνοβον».
Μάλιστα με αυτό το τελευταίο όνομα (ως Δοβρίνοβον) έγινε και η πρώτη επίσημη καταγραφή της κοινότητας μας στο Ελληνικό κράτος, λίγο μετά την απελευθέρωση της (1913).
Στις 19 Αυγούστου 1919 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. φ. 184) δημοσιεύεται το Βασιλικό Διάταγμα, το οποίο αφορά την σύσταση των Δήμων και Κοινοτήτων του Νομού Ιωαννίνων.
Στο διάταγμα αυτό που φέρει την υπογραφή του τότε Βασιλιά της Ελλάδος Αλέξανδρου, αναγνωρίζεται «ο συνοικισμός Δοβρίνοβον υπό το όνομα -κοινότης Δοβρίνοβου- και με έδρα τον ομώνυμο οικισμό».
Αυτή είναι η νέα πλέον επίσημη ονομασία του χωριού μας που όμως δεν πρόκειται να κρατήσει για πολύ.
Στο Φ.Ε.Κ. Α 76/1927 που δημοσιεύτηκε στις 1-4-1927 το όνομα του χωριού μας ξανά αλλάζει και γίνεται πλέον «Ηλιοχώρι».
Πρόεδρος του τότε κοινοτικού συμβουλίου του χωριού μας που «πήρε» την απόφαση για την μετονομασία ήταν ο Αντώνιος Χαραχούσος ή Καραγιώργος.
Παρόμοια τύχη εκείνη την εποχή, είχαν βέβαια και τα υπόλοιπα «ξενικά» ονόματα του Νομού μας…
Η αλλαγή αυτή όμως δεν ήταν η τελευταία «περιπέτεια» του ονόματος του χωριού μας, αφού η Μεταξική δικτατορική κυβέρνηση στις 16 Οκτωβρίου του 1940 το διαφοροποιεί λίγο και το κάνει πλέον «Ηλιοχώριον», κατάληξη συμβατή με το πνεύμα της τότε εποχής.
Αυτή τελικά παρέμεινε να είναι ως και σήμερα η επίσημη ονομασία του χωριού μας.
ΠΗΓΗ: iliochori.eu
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου